معرفی و دانلود کتاب اولئانا: به همراه یک مقاله

معرفی کتاب اولئانا: به همراه یک مقاله

کتاب اولئانا از دیوید ممت، نمایشنامه‌ای است با دو شخصیت که در سه پرده جریان دارد. کارول دانشجوی دختری است که در ملاقات با استاد خود، جان، مشکلی را مطرح می‌کند؛ اینکه در سر کلاس‌های دانشگاه احساس حماقت می‌کند. جان در تلاش است تا به کارول بفهماند که او را درک می‌کند، اما دانشجوی جوان رفتار استادش را آزار جنسی تلقی کرده و کار را به شکایت و دادگاه می‌کشاند. اثر حاضر ذیل مجموعه نمایشنامه‌های آمریکایی نشر بیدگل منتشر شده است.

درباره‌ی کتاب اولئانا

همانطور که پیش از این اشاره شد، کتاب اولئانا (Oleanna) دو شخصیت با نام‌های کارول (دانشجو) و جان (استاد) دارد. آن‌ها طی ملاقاتی در دفتر جان، درباره‌ی کلاس درس و کتابی که به قلم جان نوشته شده صحبت می‌کنند و کارول از سر آن که نمی‌تواند هیچ‌کدام را به خوبی درک کند، احساس حماقت دارد و اینجاست که سوءبرداشت کارول از حرف و رفتار جان باعث دردسر می‌شود...

جان در آستانه‌ی خرید خانه و همچنین ارتقای شغلی است اما با شکایت کارول از او به اتهام آزار جنسی، هر دوی این‌ها به خطر می‌افتند. دیوید ممت (David Mamet) در پرده‌ی اول، کشمکش بین یک استاد و شاگرد را نشان می‌دهد. رابطه‌ی جان و کارول، سرشار از تضاد و تقابل است و ناتوانی‌شان در ارتباط انسانی، کاملاً ملموس. مسائلی که با خواندن این نمایشنامه به ذهن خطور می‌کنند به یکی دو مورد محدود نمی‌شوند و برخلاف ظاهر ساده و رئالِ داستان، مفاهیمی مبهم و دوپهلو نیز در خود دارد. کتاب اولئانا مفاهیمی چون «فمینیسم افراطی»، «مشکلات آموزش آمریکایی»، «روابط انسانی»، «تعرض جنسی» و... را به ذهن متبادر می‌کند.

در پرده‌ی دوم، کشمکش بین استاد و دانشجو، شکلِ جنگ بین یک مرد و زن را به خود می‌گیرد. زن (کارول)، مرد (جان) را متهم به آزار جنسی کرده و او را در خطر از دست دادن شغل و خانه‌ای قرار می‌دهد که نمادی از غرور او در مقابل خانواده‌اش محسوب می‌شوند. هر چه به پایان ماجرا نزدیک‌تر می‌شویم این کشمکش شکل خطرناک‌تری به خود می‌گیرد اما در نهایت به پایانی قطعی و جوابی روشن و واحد نمی‌رسد.

کتاب اولئانا سرشار از مکالمه‌هایی است که بی‌نتیجه رها می‌شوند. هر دو شخصیت حرف‌های دیگری را قطع می‌کنند و مجال سخن گفتن به هم نمی‌دهند. احتمالاً خواننده در پایان کتاب از خود می‌پرسد حق با که بود؟ و این سوال، برای هر کس بسته به دیدگاهی که دارد، پاسخی متفاوت خواهد داشت.

این نمایشنامه به کوشش علی‌اکبر علیزاد ترجمه شده است.

درباره‌ی مجموعه نمایشنامه‌های بیدگل

هدف از تدوین مجموعه نمایشنامه‌هاى بیدگل، کمک به غنای آثار نمایشی است که به زبان فارسی ترجمه شده‌اند. برای پوشش گسترده‌تر این آثار، نشر بیدگل آن‌ها را به حوزه‌های کوچک‌تر، شامل نمایشنامه‌های آمریکایی، نمایشنامه‌های اروپایی، کلاسیک‌های مدرن، تک‌پرده‌ای‌ها و چند عنوان دیگر تقسیم‌بندی کرده است. همچنین برای درک بهتر، نقد یا مقاله‌ای در رابطه با همان اثر در هر کتاب گنجانده شده.

اقتباس‌های فرهنگی از کتاب اولئانا

فیلم سینمایی اولئانا در سال 1994 به کارگردانی دیوید ممت ساخته و اکران شد. این نمایشنامه در ایران، سه بار به روی صحنه‌ی تئاتر رفت: یک بار در سال 1385 و بار دیگر در سال 1394 توسط علی‌اکبر علیزاد که مترجم این اثر نیز هست و بار دیگر در سال 1398 به کارگردانی مهدی کوشکی.

نکوداشت‌های کتاب اولئانا

• دیوید ممت خشم را به شکلی هنری بدل کرده است. اولئانا، سوزاننده است؛ جنگل‌ها می‌سوزند و همه‌ی ما در آتش سوزانده می‌شویم. (Boston Globe)
• گیرا و فاخر. نمی‌تواند بیش از این تکنیکش را مستقیم نشان دهد و در جاه‌طلبی پرشور باشد، انگار که بلافاصله از ماشین‌تایپ جدایش کرده‌اند، احتمالاً اولئانا امسال بیش از هر نمایش دیگری بحث‌برانگیز خواهد بود. (نیویورک تایمز)

کتاب اولئانا برای چه کسانی مناسب است؟

مخاطبان اصلی این کتاب، نمایشنامه‌دوستانی هستند که به مفاهیم مربوط به روابط انسانی علاقه دارند.

با دیوید ممت بیشتر آشنا شویم

دیوید ممت، نمایشنامه‌نویس، فیلمنامه‌نویس و کارگردان آمریکایی و متولد سال 1947 است. او بیش از 20 نمایشنامه، چندین مقاله و فیلمنامه و دو رمان نوشته و نویسنده‌ای نام‌آشناست. پرافتخارترین نمایشنامه‌ی او گلن‌گری گلن راس (Glengarry Glen Ross) است که برنده‌ی جایزه‌ی ادبی پولیتزر، جایزه‌ی منتقدان نیویورک و نامزد جایزه‌ی تونی در سال 1984 شد. او برنده‌ی جایزه‌ی تئاتر آف برادوی (Obie award) نیز شده است. اثر دیگری از دیوید ممت که به فارسی ترجمه شده، کتابِ «انواع مرغابی و سه نمایشنامه دیگر» از نشر چشمه است که نمایشنامه‌های «شال»، «انواع مرغابی»، «سنجاب‌ها» و «پیوند دوباره» را شامل می‌شود.

در بخشی از کتاب اولئانا می‌خوانیم

با بالارفتن پرده، کارول و جان را مى‌بینیم که نشسته‌اند.
جان: من از تو خواهش کردم بیاى اینجا. [مکث] ازت خواهش کردم بیاى اینجا تا در برابر، در برابر...
کارول: من خیلى تعجب کردم که ازم خواهش کردید.
جان:... در برابر قضاوت بهتر من، در برابر...
کارول: خیلى تعجب کردم که...
جان:... در برابر این... بله. مطمئنم.
کارول:... اگه دوست دارید برم، مى‌رم. همین حالا مى‌رم... [بلند مى‌شود.]
جان: بذار درست شروع کنیم، ممکنه؟ احساس مى‌کنم...
کارول: این همون چیزى‌یه که من دوست دارم انجام بدیم. به همین خاطرِ که اومدم اینجا، ولى الان...
جان:... احساس مى‌کنم...
کارول: ولى الان شاید دوست دارید من از اینجا برم...
جان: من نمى‌خوام از اینجا برى. من از تو خواهش کردم بیاى تا...
کارول: من نباید مى‌اومدم اینجا.
جان: نه. [مکث] متشکرم.
کارول: باشه. [مکث] [مى‌نشیند.]

فهرست مطالب کتاب

مقدمه مترجم
نمایشنامه
اولئانا: زبان و قدرت
دیوید ممت: سال‌شمارِ زندگى