معرفی و دانلود کتاب حواس‌پرتی مرگبار: دو جستار برنده جایزه پولیتزر

معرفی کتاب حواس‌پرتی مرگبار: دو جستار برنده جایزه پولیتزر

دو جستار جامعه‌شناختی که هر دو توانسته‌اند جایزه‌ی پولیتزر را به خود اختصاص دهند، محتوای کتاب حواس‌پرتی مرگبار را تشکیل می‌دهند. جین واینگارتن، روزنامه‌نگار برجسته‌‌ی آمریکایی، در این اثر با زبان طنزآمیز و دیدگاه انتقادی خود به بیان معضلاتی پرداخته که از پیامدهای مدرنیسم هستند. سرعت سرسام‌آوری که زندگی انسان‌ها به خود گرفته و به خطر افتادن جان کودکان به خاطر فراموشی والدین پرمشغله‌شان، از موضوعات محوری این کتاب خواندنی به شمار می‌آیند.

درباره‌ی کتاب حواس‌پرتی مرگبار

«مرواریدهای قبل از صبحانه» و «حواس‌پرتی مرگبار» عناوین دو جستاری هستند که به محض نگارش آن‌ها توسط جین واینگارتن (Gene Weingarten) هم توجه عموم مخاطبان و هم تحسین منتقدان را به دنبال داشتند. جستارهایی که می‌توان آن‌ها را «تراژدی مدرن» دانست و در عین حال که موضوعی ساده را دنبال می‌کنند، به فاجعه‌ای اشاره دارند که به عمق زندگی بشر نفوذ کرده است. در کتاب حواس‌پرتی مرگبار (Deadly distraction) آمیزه‌ای از جامعه‌شناسی، فلسفه، ادبیات، روزنامه‌نگاری و روان‌شناسی را خواهید خواند که پیام‌های مهمی را در دل خود جای داده است. در ادامه، درون‌مایه‌ی اصلی و دلایل پشت‌پرده‌ی هر کدام از جستارهای کتاب را به‌طور خلاصه برایتان شرح می‌دهیم.

ایده‌ی نگارش جستار اول زمانی به ذهن جین واینگارتن خطور کرد که دید در نزدیکی ایستگاه مترو، نوازنده‌ای در حال ارگ‌نوازی است، بدون این‌که حتی یک نفر از میان مسافران به او توجهی کند. همین صحنه موجب شد تا این نویسنده تصمیم بگیرد نوعی آزمایش جامعه‌شناختی را اجرا کند. به این ترتیب که از یک نوازنده‌ی مشهور ویولون درخواست کند در کنار یکی از ایستگاه‌های مترو به نواختن بپردازد. واینگارتن می‌خواست ببیند آیا مسافرهای عجول مترو چند لحظه هم که شده کنار این ویولونیست سرشناس توقف می‌کنند تا به اجرای او گوش بدهد یا همان کاری را خواهند کرد که با ارگ‌نواز گمنام مترو کرده بود. آزمایش نتیجه‌ی عجیبی داشت. جز چند کودک که کمی توجهشان به نوازنده‌ی مشهور جلب شده بود، دیگر هیچ‌کسی حتی حاضر نشد چند لحظه در کنار این ویولونیست بایستد. در حالی که اگر قرار بود کنسرت این نوازنده در همان حوالی به‌صورت رسمی برگزار شود، بی‌شک همه‌ی مسافران برای آن سر و دست می‌شکستند. مؤلف در جستار مرواریدهای قبل از صبحانه به همین موضوع و بررسی جامعه‌شناختی آن پرداخته است. او نشان می‌دهد که دنیای پرسرعت مدرن دیگر مجالی، حتی برای چند ثانیه توقف باقی نگذاشته. در این شتاب پرسرعت زندگی، هر چیزی ممکن است نادیده گرفته شود؛ حتی یک نوازنده‌ی نام‌آشنا با ویولون چندمیلیون‌دلاری‌اش! بااین‌حال، کودکان که هنوز مانند بزرگ‌ترهایشان درگیر قطار سریع‌السیر جهان مدرن نشده‌اند، این فرصت را دارند که از زندگی لذت ببرند، شگفتی‌هایش را تحسین کنند و برای چند لحظه، از دویدن دست بکشند و زیبایی‌های اطرافشان را ببینند.

جستار دوم که عنوان کتاب هم از آن وام گرفته، با خواندن یک خبر تلخ، در ذهن جین واینگارتن جوانه زد.‌ خبر پدری که کودک بیست‌و‌یک‌ماهه‌اش را با خود به رانندگی می‌برد اما حضور او را فراموش می‌کند. این نوزاد که در صندلی پشت ماشین رها شده، عاقبت در اثر شدت گرما جانش را از دست می‌دهد. این خبر واینگارتن را به یاد ماجرای مشابهی انداخت که برای خودش پیش آمده بود. او هم دخترش را هنگامی که تنها یک نوزاد بود، در صندلی عقب ماشین رها کرده بود و اگر دخترش ناگهان با صدای گریه، او را متوجه خود نمی‌کرد، معلوم نبود چه اتفاقاتی برایش رخ می‌داد. همین موضوع سبب شد تا این روزنامه‌نگار به سراغ کسانی برود که چنین تجربیاتی را از سر گذرانده بودند. به‌تدریج دریافت گویا فراموش کردن کودکان توسط والدینشان، اصلاً پدیده‌ی نادری نیست! به همین خاطر جستار دوم این کتاب را به نگارش درآورد تا نشان دهد شلوغی‌های جهان مدرن، تا چه حد می‌توانند انسانیت را پایمال کنند. در این جستار نشان داده شده که مادران و پدران سوار بر جریان پرسرعت زندگی، می‌توانند حتی مهم‌ترین وظایف خود را نسبت به فرزندانشان از یاد ببرند و تراژدی‌ای را بیافرینند که مدرنیته نقش به‌سزایی در شکل‌گیری آن داشته است.

توجه داشته باشید که در هیچ‌کدام از این دو جستار، جین واینگارتن قصد مقصر جلوه دادن مسافران مترو یا پدران و مادران حواس‌پرت را ندارد. او مستقیماً مدرنیسم را نشانه گرفته و ریشه‌ی مشکلات اجتماعی کنونی را به ناکارآمدی مدرنیته مربوط می‌داند. مطالب کتاب حواس‌پرتی مرگبار در عین حال که بسیار تلخ هستند، رگه‌هایی از طنز را نیز نشان می‌دهند. طنزی سیاه که بیشتر موجب اندوه خواهد شد، نه تفریح! نویسنده از طنازی‌هایی که در سایر آثار خود نشان داده، در این کتاب هم بهره گرفته. او قصد داشته تا با نشان دادن حقایق، نتیجه‌گیری را به خودتان واگذار کند. این‌که آیا با وجود تمام این مصائب، خودتان را خوشبخت می‌دانید که در عصر سرعت به دنیا آمده‌اید یا ترجیح می‌دهید برای دستیابی به کمی آرامش، راهی متفاوت از سایر انسان‌ها را پیش بگیرید. انتخاب یک راه متفاوت، قطعاً دشواری‌های فراوانی را به همراه دارد اما مزایای بسیاری را نیز نصیب شما و سایر انسان‌ها خواهد کرد.

اگر به مطالعه در زمینه‌ی موضوعات و بحران‌های اجتماعی گرایش دارید و ترجیح می‌دهید آن‌ها را از نگاه یک روزنامه‌نگار و نویسنده‌ی کارکشته تحلیل کنید، خواندن کتاب حواس‌پرتی مرگبار را به شما پیشنهاد می‌کنیم. البته اگر به جستارخوانی هم علاقه داشته باشید، خواندن این اثر بیش‌از‌پیش برایتان جذاب خواهد بود. مجتبی هاتف وظیفه‌ی برگردان این کتاب تحسین‌شده را به زبان فارسی عهده داشته است. اثری که در اختیارتان قرار می‌گیرد به کوشش نشر ترجمان علوم انسانی، روانه‌ی بازار کتاب شده است.

جوایز و افتخارات کتاب حواس‌پرتی مرگبار

هر دو جستار مطرح‌شده در کتاب حاضر، طی سال‌های 2008 و 2010، جایزه‌ی پولیتزر را در بخش «نویسندگی شاخص»، برای نویسنده‌شان به ارمغان آورده‌اند.

کتاب حواس‌پرتی مرگبار برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان جستارهای اجتماعی و انتقادی حتماً مجذوب کتاب حواس‌پرتی مرگبار خواهند شد.

در بخشی از کتاب حواس‌پرتی مرگبار: دو جستار برنده جایزه پولیتزر می‌خوانیم

وارد ایستگاه متروی لانفان پلازا شد و کنار دیواری نزدیکِ یک سطل زباله ایستاد. از بسیاری جهات خیلی عادی بود: مردی جوان و سفیدپوست که شلوار جین و بلوز آستین‌بلندی به تن داشت و کلاه بیسبالِ تیم واشنگتن نشنالز سرش بود. از جعبه‌ای کوچک یک ویولن درآورد. درحالی‌که جعبه‌ی باز را جلوی پایش جابه‌جا می‌کرد، با چالاکی، چند دلار و مقداری پول خرد به‌عنوان دشت اول داخل جعبه انداخت و آن را طوری چرخاند تا رو به عابران پیاده قرار بگیرد، بعد هم شروع به نواختن کرد.

ساعت 7:15 صبح جمعه 12 ژانویه بود، در بحبوحه‌ی ساعت شلوغی صبح. طی 43 دقیقه‌ی بعدی که نوازنده‌ی ما شش قطعه‌ی کلاسیک را اجرا کرد، 1097 نفر از آن جا رد شدند. تقریباً همه‌ی آن‌ها در حال رفتن به محل کار خود بودند، و این یعنی تقریباً همۀ آن‌ها شغل دولتی داشتند. ایستگاه لانفان پلازا در مرکز واشنگتن فدرال واقع شده است و بیشتر این رهگذران از کارمندان رده‌ی میانی با عناوین نامشخص و متنوع بودند: تحلیلگر سیاسی، مدیر پروژه، مأمور بودجه، متخصص، تسهیلگر، مشاور.

هر رهگذر مجبور بود سریعاً دست به انتخاب بزند، کاری آشنا برای مسافران روزانه در مناطق شهری‌ای که در آن‌ها حضور گاه‌وبیگاه نوازنده‌های خیابانی بخشی از منظره‌ی شهری شده است. آیا می‌ایستید و گوش می‌دهید؟ آیا با آمیزه‌ای از حس گناه و آزردگی رد می‌شوید؟ آیا صرفاً به ‌رسم ادب یک دلار می‌اندازید؟ آیا اگر کار نوازنده واقعاً بد باشد، تصمیمتان عوض می‌شود؟ اگر واقعاً خوب باشد چه؟ آیا برای زیبایی وقت دارید؟ نباید وقت داشته باشید؟ در این لحظه محاسبات اخلاقی چه می‌گوید؟

فهرست مطالب کتاب

مقدمه‌ی ناشر
1. جین واینگارتن
2. مرواریدهای قبل از صبحانه
3. حواس‌پرتی‌ مرگ‌بار
4. و غیر از این دو
1: مرواریدهای قبل از صبحانه
2: حواس‌پرتی‌ مرگ‌بار