معرفی و دانلود کتاب درس گرفتن از آلمانی‌ها: خاطره‌ی شر و مسئله‌ی نژاد

معرفی کتاب درس گرفتن از آلمانی‌ها: خاطره‌ی شر و مسئله‌ی نژاد

پس از هولوکاست، آلمانی‌ها چطور توانستند با گذشته‌ی خود کنار بیایند و دوباره چهره‌ی خوبی در جهان از خود بسازند؟ این فحوای کلام کتاب درس گرفتن از آلمانی‌ها به قلم سوزان نیمن است. این نویسنده‌ی آمریکاییِ یهودی‌تبار، با ورق زدن برگی از تاریخ کشور آلمان به خاطره‌ی شر و مسئله‌ی نژاد می‌پردازد تا از این طریق به مخاطبان خود بیاموزد که چگونه می‌توان از شرارت‌ها درس گرفت.

درباره‌ی کتاب درس گرفتن از آلمانی‌ها

آثار سوزان نیمن (Susan Neiman) تأثیر قابل توجهی بر اخلاق مدرن داشته است؛ به‌ویژه از طریق بازخوانی مفهوم شر در تاریخ اندیشه‌ی غرب و پیوند آن با مسئولیت اخلاقی فرد و جامعه. نیمن در کتاب درس گرفتن از آلمانی‌ها (Learning from the Germans: Race and the Memory of Evil)، دیدگاه خود را در رابطه با مفهوم شر به حوزه‌ی سیاست و حافظه‌ی تاریخی می‌کشاند. او نشان می‌دهد که چگونه یک ملت می‌تواند با گذشته‌ی شرارت‌بار خود روبه‌رو شود، از آن بیاموزد و در آینده مسیر اخلاقی‌تری را پیش بگیرد. این رویکرد، اخلاق مدرن را به ابزاری برای بازسازی بنیادهای اجتماعی و سیاسی تبدیل کرده است.

کتاب تاریخی درس گرفتن از آلمانی‌ها، با سبکی تأمل‌گرایانه و شخصی، مبحثی را واکاوی می‌کند که در عین عمیق بودن، غم‌انگیز نیز هست. سوزان نیمن در این کتاب به بررسی تفاوت‌های بین آلمان شرقی و غربی در مواجهه با میراث هولوکاست می‌پردازد و از این طریق می‌خواهد به خوانندگان خود بگوید که یک ملت چگونه می‌تواند از شرارت‌های خود بیاموزد و با تکیه بر حافظه‌ی تاریخی، مسیر نیکی را پیش بگیرد.

سوزان نیمن در بخشی از کتاب درس گرفتن از آلمانی‌ها، تحت عنوان «چهره‌های اِمِت تیل»، از حادثه‌ای که برای پسر نوجوان سیاه‌پوست پیش آمد، به‌عنوان یکی از نقاط تاریک تاریخ نژادپرستانه‌ی آمریکا یاد می‌کند. او از این پرونده برای نشان دادن تفاوت‌های عمیق میان مواجهه‌ی آلمان با گذشته‌اش و مواجهه‌ی آمریکا با میراث برده‌داری و تبعیض نژادی بهره می‌گیرد.

درس گرفتن از آلمانی‌ها یا پافشاری بر استثناگرایی آمریکایی؟

یکی از آشنایان امت تیل، نوجوان آفریقایی - آمریکایی کشته شده در ایالت می‌سی‌سی‌پی در اوت 1955 چنین گفت: «اگر کاتولیک بودم و در جنوب زندگی می‌کردم، نگران می‌شدم، اگر یهودی بودم، وسایلم را جمع می‌کردم، اگر سیاه‌پوست بودم، برای همیشه می‌رفتم.» سوزان نیمن با پرداختن به ماجرای قتل امت تیل در کتاب درس گرفتن از آلمانی‌ها، فضای ترس، تبعیض و بی‌عدالتی جامعه‌ی آمریکا را به تصویر می‌کشد. این ماجرا، کتاب کشتن مرغ مینا به قلم هارپر لی را به خاطر ما می‌آورد.

نیمن تأکید می‌کند که آمریکا هنوز با گذشته‌ی نژادپرستانه‌اش روبه‌رو نشده است؛ برخلاف آلمان که با مفهوم پرداختن به گذشته (Vergangenheitsaufarbeitung)، تلاش کرده است تا با میراث هیتلر و نازیسم مواجه شود. به باور نیمن، آمریکا برای رویارویی با گذشته‌ی خود به یک فرآیند مشابه نیاز دارد. فرآیندی که شامل پذیرش مسئولیت، عذرخواهی صادقانه و بازنگری در روایت‌های تاریخی باشد.

سوزان نیمن با تألیف کتاب سیاسی درس گرفتن از آلمانی‌ها، ژانری نو خلق کرده است که منتقدان آن را فلسفه‌ی تحقیقی می‌نامند. کتاب او ترکیبی از تأملات فلسفی، مصاحبه‌های میدانی و تحلیل‌های تاریخی است. محمدمصطفی بیات، این کتاب فلسفی، جامعه‌شناسی، سیاسی و تاریخی را به فارسی روان برگردانده و نشر برج آن را چاپ و منتشر کرده است.

نکوداشت‌های کتاب درس گرفتن از آلمانی‌ها

• شگفت‌انگیز! کتاب سوزان نیمن سلاحی مهم و دلپذیر در این نبرد مداوم است. (دبورا لیپشتات، مورخ آمریکایی)
• نیمن در کتاب درس گرفتن از آلمانی‌ها، حقایق تلخ تاریخی را بازگو می‌کند که دیگران از آن می‌گریزند. اثر جسورانه‌ی او تغییری تازه و خوشایند است در برابر کسانی که از ترس رنجاندن دیگران، مباحثی را ناگفته می‌گذارند. عصاره‌ی پنج سال پژوهش این نویسنده، نوشدارویی قوی را پدید آورده است. (مایکل هنری آدامز، مورخ)
• باور راسخ به استثناگرایی آمریکایی‌ها باعث شده که بسیاری از آن‌ها از فرصت‌هایی که تاریخ برای یادگیری پیش پای آن‌ها گذاشته، روی‌گردان باشند. سوزان نیمن کتابی اصلاح‌گرایانه نوشته است. (اندرو موراویسبک، دانشمند علوم سیاسی)
• کتاب درس گرفتن از آلمانی‌ها اثری آموزنده و درگیرکننده است که با جسارت به پرسش‌هایی می‌پردازد که متأسفانه هنوز هم بسیار به هم مرتبط و حائز اهمیت هستند. ترکیبی شگفت‌انگیز از تحلیل و حکایت، که در سراسر آن صدای هوشمندانه‌ی خود نیمن به روشنی شنیده می‌شود. (ماری فولبروک، آموزگار آموزش عالی بریتانیایی)

کتاب درس گرفتن از آلمانی‌ها برای شما مناسب است اگر

• به تاریخ اروپا به‌ویژه بعد از جنگ جهانی دوم علاقه‌مند هستید.
• از مطالعه‌ی کتاب‌ها و مقالات تاریخی، فلسفی، جامعه‌شناسی و سیاسی لذت می‌برید.
• به دنبال کتابی جامع در رابطه با تاریخ سیاسی اروپا هستید که با نگاهی فلسفی به رویدادها پرداخته باشد.
• کتاب شر در اندیشه‌ی مدرن از سوزان نیمن را مطالعه کرده‌اید و می‌خواهید سایر آثار این نویسنده را نیز بخوانید.

در بخشی از کتاب درس گرفتن از آلمانی‌ها: خاطره‌ی شر و مسئله‌ی نژاد می‌خوانیم

نسل جنگ آلمان تقاص بسیاری پس داد. اول از همه، هفت‌میلیون مرده. این تعداد به طرز چشمگیری کمتر از آن بیست‌وهفت‌میلیون نفری بود که به دست وِرماخت فقط در اتحاد جماهیر شوروی کشته شدند، اما هفت‌میلیون چیزی بیش از یک‌دهم کل جمعیت آلمان بود و به‌ندرت خانواده‌ای پیدا می‌شد که با آن درگیر نباشد. دست‌کم یک‌میلیون نفر از مرده‌ها غیرنظامی بودند، گرچه کسی شمار دقیق کشته‌های حملات هوایی متفقین را نمی‌داند که به تلافی حملات لندن و کاونتری صورت گرفته بود. اگر آدم در یکی از شهرهای آماجِ حملاتِ آن‌ها زندگی می‌کرد، احتمالاً خانه‌ی خود و تمام چیزهای درونش را از دست می‌داد. وقتی همه‌چیز تمام شد، طرف مثل هزاران نفر دیگر در میان ویرانه‌ها به جست‌وجو مشغول می‌شد و ارزشِ عکسی قدیمی، عروسک بچه یا نگارآویز یا هر چیز دیگری را که یادآور خاطره‌ای از گذشته بود می‌دانست. خوردنی اندک بود و زمستان 1946 سردترین زمستانی بود که کسی به یاد داشت.

عدد دیگر: یک‌چهارم سرزمین آلمان یکسره واگذار شد. این بدان معنا بود که یک‌چهارم جمعیت وقتی به غرب فرار کردند، هر آنچه را که نتوانستند با خود بردارند برای همیشه از دست دادند؛ این فرار از بیم آن بود که ممکن است ارتش سرخ همان کاری را با آن‌ها بکند که وِرماخت با غیرنظامیان روس کرده بود. در بیشتر موارد چنین اتفاقی نیفتاد، ولی نمی‌شد پیش‌بینی‌اش کرد؛ بنابراین میلیون‌ها پناه‌جو به غرب سرازیر شدند، هم‌وطنان بی‌شماری که خود به احتمال زیاد با بمباران مواجه می‌شدند. مسلماً سخت‌ترین‌ها را پناه‌جویان پشت سر گذاشتند، ولی بر همسایگانِ جدیدشان نیز خیلی آسان نگذشت، چون این پناه‌جویان هر روز یادآور شکست کامل آلمان بودند. در مقام مقایسه تصور کنید که چین ساحل غربی ایالات متحده را فتح کرده باشد و همه‌ی کسانی که در غربِ وایومینگ هستند به شرق پناه ببرند.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه‌ی مترجم
پیشگفتار
بخش اول: درس‌های آلمان
1: در باب استفاده و سوءاستفاده از مقایسه‌ی تاریخی
2: گناهان پدران
3: یاد و خاطره‌ی جنگ سرد
بخش دوم: مشقت در جنوب
4: همه می‌دانند چه خبر است توی می‌سی‌سی‌پی
5: آرمان‌های ازدست‌رفته
6: چهره‌های اِمِت تیل
بخش سوم: اصلاح اوضاع
7: تصدیقی از جنس برپایی یادمان
8: حق و حقوق و غرامت
9: به جای نتیجه‌گیری
قدردانی
کتاب‌شناسی
پی‌نوشت
نمایه