معرفی و دانلود کتاب دم گستری در یوگا: پرانایاما

معرفی کتاب دم گستری در یوگا: پرانایاما

یوگا، هنر هماهنگی نفس، بدن و ذهن است که میان آرامش درون و پویایی بیرون پلی می‌کشد. سوامی شیواناندا در کتاب دم گستری در یوگا، بر یکی از اصول یوگا، یعنی پرانایاما و کنترل تنفس تمرکز کرده است. این کتاب که در گروه کتاب‌های آموزش یوگا قرار دارد، هم‌زمان بر سلامت جسمی، روانی و معنوی تمرکز می‌کند و یکی از آثار کلاسیک و معتبر در زمینه‌ی تنفس یوگایی است که به طور جامع به آموزش، فلسفه و کاربردهای عملی پرانایاما می‌پردازد.

درباره‌ی کتاب دم گستری در یوگا

یوگا، ترکیبی از تمرین‌های فیزیکی، تنفسی، ذهنی و معنوی از هند باستان است که بین بدن، ذهن و روح هماهنگی برقرار می‌کند. تمرینات یوگا به بهبود انعطاف‌پذیری، قدرت بدنی، تمرکز ذهنی و آرامش روانی کمک می‌کنند و سبب کاهش اضطراب، بهبود کیفیت خواب، افزایش انرژی و ارتقاء سلامت کلی می‌شوند. یکی از هشت بخش اصلی یوگا، پرانایاما است که به کنترل و تنظیم تنفس اختصاص دارد. با تمرین پرانایاما، فرد می‌تواند انرژی حیاتی خود را تقویت کرده، ذهن را آرام سازد تا به سطوح بالاتری از آگاهی دست یابد. سوامی شیواناندا (Swami Sivananda) در کتاب دم گستری در یوگا (The Science of Pranayama) چهار مرحله‌ی پرانایاما و اصول ضروری آن را توضیح می‌دهد.

نویسنده کتاب دم گستری در یوگا را با مقدمه‌ای در تعریف پرانا و پرانایاما و ذکر اهمیت آن در زندگی انسان آغاز می‌کند. سپس انواع مختلف پرانا و نقش آن‌ها را در بدن توضیح می‌دهد. در مرحله‌ی بعد، کانال‌ها و مراکز انرژی که به نادی و چاکراها شناخته می‌شوند، معرفی شده و اهمیت پاک‌سازی آن‌ها تشریح می‌شود. پس از توضیح مقدمات، نویسنده تکنیک‌های مختلف پرانایاما را آموزش می‌دهد و به تمریناتی مانند نادی شودانا، کاپالابهاتی، بهاستریکا و سایر تکنیک‌های تنفسی اشاره می‌کند. بخشی از این کتاب به سبک زندگی و تغذیه اختصاص دارد. نویسنده در این قسمت، رژیم غذایی مناسب را پیشنهاد می‌کند و تکنیک‌هایی برای آرام‌سازی ذهن و حفظ تمرکز از طریق تنفس را می‌آموزد.

سوامی شیواناندا در کتاب دم گستری در یوگا با زبانی ساده و قابل فهم، مفاهیم عمیق و پیچیده‌ی پرانایاما را به‌گونه‌ای بیان کرده که هم برای مبتدیان و هم برای حرفه‌ای‌ها مفید باشد. این کتاب با توضیحات دقیق، تمرینات مرحله‌به‌مرحله و نکات عملی، یک راهنمای جامع برای هر کسی خواهد بود که به دنبال بهبود سلامت جسمی، ذهنی و روحی است.

در مجموع، دم گستری در یوگا اثری جامع و کاربردی است که با ترکیب دانش سنتی و رویکرد عملی، به خوانندگان کمک می‌کند تا از طریق تنفس آگاهانه، به تعادل و هماهنگی در زندگی دست یابند. کتاب حاضر به‌صورت ساختارمند، مفاهیم و تمرینات پرانایاما را آموزش می‌دهد و گام به گام به خواننده می‌آموزد که چگونه می‌تواند یک یوگی باشد.

این کتاب را انتشارات ارغوان مهر با ترجمه‌ی اکرم مریخ نژاد اصل منتشر کرده است.

کتاب دم گستری در یوگا برای چه کسانی مناسب است؟

مربیان یوگا، درمانگران یا کسانی که به یوگا، مدیتیشن، تنفس آگاهانه و رشد فردی علاقه‌مند هستند، می‌توانند از این کتاب بهره‌مند شوند.

در بخشی از کتاب دم گستری در یوگا: پرانایاما می‌خوانیم

چهار بدا (راه‌های ورود به بدن) وجود دارد: سوریا، یوجایی، شیتالی، باستی. به‌واسطه‌ی این چهار راه هنگامی‌که کمباکا نزدیک به شکل گیری است، یوگی که عاری از گناه است باید به تمرین بانداها مبادرت نماید. اولین آن‌ها مولاباندا است و دوم اودیاناباندا و سوم جالانداراباندا.

آپانا، طبیعتاً تمایل به خارج شدن از پایین بدن را دارد ولی در مولاباندا با کشیدن مقعد201 به‌سمت بالا مسیرش تغییرکرده و به‌طرف بالا حرکت می‌کند و به‌عبارت دیگر در این تکنیک، مسیر آپانا تغییر یافته و عکس می‌شود. هنگامی‌که آپانا به‌سمت بالا کشیده می‌شود و به فضای اگنی می‌رسد، شعله آگنی بزرگ‌تر و افروخته‌تر شده و به‌واسطه‌ی عملکرد وایو، ورم کرده و حجیم می‌گردد. آگنی و آپانا در یک مکان گرم با پرانا برخورد نموده و مخلوط می‌شوند. آگنی که خصوصیت آتشین دارد موجب برافروخته تر شدن شعله‌ی آتش بدن و در نهایت بیداری کندالینی خفته می‌شود. بنابراین یوگی‌ها می‌بایست هر روز مولاباندا را انجام دهند.

اودیاناباندا، بایستی در انتهای کمباکا و در ابتدای دم کشیدن، صورت گیرد چرا که در این باندا، پرانا در سوشومنا بالا می‌رود و به‌همین دلیل یوگی‌ها آن‌را اودیانا نامیده‌اند.

در وضعیت واجرآسانا بنشینید (دو زانو) و با دستان پاها را در نزدیکی قوزک‌ها بگیرید. سپس باید به‌تدریج تانا (گره یا نادی، نادی ساراسواتی) را که در سمت غربی اودارا (قسمت بالای شکم، بالای ناف) قرار دارد، تا گردن بالا بیاورید. هنگامی‌که پرانا به ساندهی، نقطه‌ی اتصالِ ناف رسید، به‌مرور و به‌آرامی تمام بیماری‌های این منطقه را برطرف می‌کند. بنابراین، این تکنیک را بایستی به‌درستی و به‌دقت اجرا کرد. اودیانا را در حالت ایستاده هم می‌توان انجام داد. اگر این فن را در حالت ایستاده انجام می‌دهید، دست‌ها را روی زانوها یا کمی بالاتر قرار دهید و پاها را کمی از هم باز نگه‌دارید.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
سیری اجمالی در زندگی "سوامی شیواناندا"
فصل اول: مقدمات تئوری
1. ماهیت پرانا
1-1- پرانا و پرانایاما
1-2- پرانا چیست؟
1-3- جایگاه پرانا
1-4- رنگ پرانا
1-5- تمرکز پرانا
2. فیزیولوژی تنفس
3. ساختار بدن پرانیک
3-1- شات چاکراها و نادی‌ها
3-2- آیدا و پینگالا
3-3- سوشومنا
3-4- کندالینی
3-5- پاکسازی نادی‌ها
4. پرانایاما به روایت متون کهن یوگا
4-1- پرانایاما به روایت گیتا
4-2- پرانایاما به روایت سری شانکاراچاریا
4-3- پرانایاما به روایت یوگی بوسوندا
5. چهار مرحله‌ی پرانایاما
5-1- آرامبا آواستا
5-2- گاتا آواستا
5-3- پاریچایا آواستا
5-4- نیشپانی آواستا
6. آدهیکاری
7. اهمیت و فواید پرانایاما
فصل دوم: مقدمات عملی
1. پنج اصل ضروری
1-1- مکان
1-1-1- اتاق مراقبه
1-2- زمان
1-3- رژیم غذاییِ مناسب برای تمرینات پرانایاما
1-3-1- میتاهارا
1-3-2- خلوص و پاکی غذا
1-3-3- چارو
1-3-4- رژیم غذایی شیر
1-3-5- رژیم غذایی میوه
1-3-6- مواد خوردنی مُجاز
1-3-7- موارد ممنوعه
2. نشست‌های مناسب برای تمرینات پرانایاما
2-1- پادماسانا (وضعیت نیلوفر)
2-1-1- روش انجام پادماسانا
2-2- سیدهاسانا (وضعیت کامل)
2-2-1- روش انجام سیدهاسانا
2-3- سواستیک آسانا (وضعیت موفق)
2-4- سام آسانا (وضعیت برابر)
فصل سوم: فنون عملی
1. کنترل تنفس
1-1- ماترا
1-2- اقسام و تنوعات پرانایاما
1-3- سه مرتبه‌ی پرانایاما
1-4- کمباکای ودانتیک
2. شات کارماها (تمرینات نظافتی)
2-1- دهوتی
2-2- باستی
2-3- نِتی
2-4- نولی
2-5- تراتاکا
3. فنون و تمرینات پرانایاما
3-1- تمرینات اولیه و مقدماتی
3-1-1- تمرین تنفس عمیق
3-1-2- تمرینات چهارگانه
3-1-3- پرانایاما درشاواسانا
3-1-4- پرانایاما در حین قدم زدن
3-1-5- پرانایامای آسان و راحت
3-1-6- کمباکای خارجی (بایا)
3-1-7- تنفس مسجع
3-1-8- پرانایاما برای بیداری کندالینی
3-1-9- پرانایاما همراه با مانترا
3-2- فنون اصلی پرانایاما
3-2-1- کاپالابهاتی
3-2-2- پرانایاما برای نادی شودهی
3-2-3- یوجایی پرانایاما
3-2-4- شیت‌کاری
3-2-5- شیتالی
3-2-6- باستریکا
3-2-7- براماری
3-2-8- مورچها
3-2-9- پلاوینی
3-2-1- سوریابدا
3-2-11- کوالاکمباکا
3-2-12- بانداها
4. انرژی درمان با استفاده از فنون پرانایاما
4-1- شفابخشی از راه دور
4-2- وانهادگی ذهن
راهکارهای نهایی