معرفی و دانلود کتاب سرزمین گوجه‌های سبز

معرفی کتاب سرزمین گوجه‌های سبز

هرتا مولر در کتاب سرزمین گوجه‌های سبز، روایتگر زندگی جوانانی است که زیر فشار حکومت استبدادگرایانه‌ی چائوشسکو در رومانی زندگی می‌کنند. آن‌ها برای تجربه‌ی یک زندگی بهتر و رهایی از وضع فلاکت‌بار خود، روانه‌ی شهر می‌شوند و می‌کوشند زندگی جدیدی را آغاز کنند، اما گویا در هیچ نقطه‌ای از سرزمینشان، چه در روستا و چه در شهر، از دام حکومت دیکتاتوری‌ در امان نیستند. این رمان تاریخی و سیاسی جایزه‌ی دوبلین را در سال 1998 برای نویسنده‌اش به ارمغان آورده است.

درباره‌ی کتاب سرزمین گوجه‌های سبز

داستان امیدهایی که به یأس می‌گرایند و زندگی‌هایی که مسیر نابودی را پیش می‌گیرند! هرتا مولر (Herta Muller) در کتاب سرزمین گوجه‌های سبز (The Land of Green Plums) شما را با خود به روزهای سیاه حکومت نیکولای چائوشسکو (Nicolae Ceaușescu) در کشور رومانی می‌برد. به روزهایی که این دیکتاتور کمونیست در‌عین‌حال که خود را پدر ملت و همسرش را مادر ملت رومانی می‌نامید، با کمک سازمان اطلاعاتی که تحت نظارتش بود، هر اعتراض و جنبش مردمی را در نطفه خفه می‌کرد.

نویسنده که خود زندگی در چنین زمانه‌ای را تجربه کرده در داستان حاضر، ماجرای گروهی از دانشجویان جوان را روایت می‌کند که هر کدام برای بهبود اوضاع زندگی‌شان، فرار از فقر یا تحقق آرزوهایی که در سر دارند، روانه‌ی شهر شده‌اند. راوی کتاب که خود یکی از همین دانشجوهاست، ضمن توصیفاتی که از احوال و زندگی معترضان آن دوره ارائه می‌دهد، اندیشه‌ها، ناامیدی‌ها و شکست‌های سایر قهرمانان داستان را نیز به‌خوبی برای مخاطب ترسیم می‌نماید.

آنچه که از همان نخستین صفحات این داستان توجه خواننده را به خود جلب می‌کند، نفوذ حکومت دیکتاتوری رومانی به عمیق‌ترین لایه‌های زندگی مردم است. شخصیت‌های این رمان نیز، مانند سایر مردم، حتی در خصوصی‌ترین لحظات زندگی‌شان احساس می‌کنند تحت نظارت و واکاوی سازمان اطلاعاتی کشور خود قرار دارند و کوچک‌ترین رفتار آن‌ها نیز توسط مأموران حکومتی مشاهده خواهد شد. دانشجویانی که در کتاب سرزمین گوجه‌های سبز برای دست‌یافتن به جهان آرمانی خود، رنج سفر را به دوش کشیده‌اند، در مدتی نه‌چندان طولانی درمی‌یابند که زندگی در شهر، حتی از تحمل فقر و فلاکت در روستایشان دشوارتر است. دیکتاتوری گسترده که روزبه‌روز چنگال‌های خود را بیشتر در زندگی آن‌ها فرومی‌برد، تنها دو راه را پیش رویشان قرار می‌دهد: خیانت یا خودکشی!

هرتا مولر هم در شخصیت‌پردازی و هم در بازگویی رخدادهای تاریخی و سیاسی این اثر، به زندگی گذشته‌ی خود و تجربیاتش در درگیری با حکومت چائوشسکو نظر داشته است. درحالی‌که واقعیت‌ها را همان‌گونه که خود به چشم دیده روایت می‌کند، از زبان شاعرانه و لطیفی که اثرش را به سبک رئالیسم جادویی نزدیک می‌نماید نیز کمک می‌گیرد تا ترس‌ها و سرخوردگی‌های هم‌وطنانش را در این دوران به نمایش بگذارد. نویسنده در کتاب سرزمین گوجه‌های سبز نسلی از جوانان رومانی را به خوانندگان نشان می‌دهد که علی‌رغم شور بسیار و امید فراوان به اصلاح زندگی خود و اوضاع جامعه، عمق فساد و فشارهای حکومتی را آن‌چنان عمیق می‌بینند که نه‌تنها از تلاش بازمی‌مانند، بلکه حتی از انسانیت و زندگی نیز دست می‌شویند.

برای مطالعه‌ی این کتاب خواندنی می‌توانید به نسخه‌ی فارسی آن با برگردان غلامحسین میرزاصالح مراجعه نمایید که نشر مازیار چاپ و انتشار آن را به عهده داشته است.

جوایز و افتخارات کتاب سرزمین گوجه‌های سبز

• از پرفروش کتاب‌های آمازون؛
• دریافت جایزه‌ی معتبر دوبلین در سال 1998؛
• از دلایل اصلی اهدای جایزه‌ی نوبل به هرتا مولر در سال 2009.

نکوداشت‌های کتاب سرزمین گوجه‌های سبز

• کتابی که به افسانه‌ای خواندنی از بی‌رحمی و شرارت می‌ماند. (نقد و بررسی کتاب نیویورک تایمز)

• مولر صداقت خود را در داستان‌نویسی به‌خوبی نشان می‌دهد و کتاب سرزمین گوجه‌های سبز نیز این مدعا را اثبات می‌کند. او همچنین با شرح جزئیات بسیار، نشان می‌دهد که زندگی در کشور رومانیِ تحت سلطه‌ی شوروی به چه شکل بوده است. (واشنگتن پست)

• صحنه‌پردازی‌های غنی و دقت وسواس‌گونه‌ی مولر در این اثر، قدرت چشمگیر او را در داستان‌نویسی نشان می‌دهد. (نقد و بررسی کتاب بوستون)

• داستانی دلخراش، تلخ و تاریک، اما بسیار زیبا! (San Diego Union)

• کتاب سرزمین گوجه‌های سبز بسیار اثرگذار است و در نهایتِ زیبایی نوشته شده. (گاردین، بریتانیا)

• قابل‌توجه و معتبر! مانند افسانه‌ای تلخ همراه با سوسو زدن یک کابوس. (اینترنشنال هرالد تریبون)

• مولر با توصیفات دقیقی که از زندگی مردم در رومانی ارائه کرده، به‌خوبی زندگی مردمی را که در کشورهای اروپای شرقی، تحت نفوذ سیاسی کمونیست‌ها بودند، نشان می‌دهد. (واشنگتن تایمز)

کتاب سرزمین گوجه‌های سبز برای چه کسانی مناسب است؟

طرفداران داستان‌ها و رمان‌های تاریخی-سیاسی که گوشه‌چشمی هم به رئالیسم جادویی داشته باشند، از مطالعه‌ی کتاب سرزمین گوجه‌های سبز بسیار لذت خواهند برد.

با هرتا مولر آشنا شویم

هرتا مولر (1953)، نویسنده‌ی موفق رومانیایی-آلمانی است که در کشور رومانی متولد شده اما هم‌اکنون در کشور آلمان سکونت دارد. او تحصیلات خود را در رشته‌ی زبان آلمانی به پایان رسانده و سال‌ها به‌عنوان معلم و مترجم به فعالیت مشغول بوده. نخستین اثری که هرتا مولر به دنیای داستان‌نویسی عرضه کرد، در سال 1987 به چاپ رسید. دریافت جایزه‌ی نوبل در سال 2009، بزرگ‌ترین افتخاری است که او در طی سال‌ها نویسندگی کسب کرده است. اخذ جایزه‌ی فرانتس کافکا در سال 1999 و همچنین جایزه‌ی بنیاد کنراد آدناوئر در سال 2004 از دیگر افتخارات مولر محسوب می‌شوند.

درد و رنجی که انسان‌ها متحمل می‌شوند، همچنین فشارها و سرکوب‌هایی که رژیم کمونیستی بر مردم رومانی تحمیل می‌‌کرد، درون‌مایه‌ی اصلی آثار وی را تشکیل می‌دهند. «ته دره»، «اردوگاه عذاب» و «روباه قبلاً شکارچی بود» از دیگر آثار این بانوی نویسنده به شمار می‌آیند.

در بخشی از کتاب سرزمین گوجه‌های سبز می‌خوانیم

در شهر هم درختان توت بود، اما نه در حاشیه خیابان‌ها، بلکه در عرصه حیاط‌ها. زیاد نبودند، فقط در فضاى حیاطِ خانه مردمانِ قدیم. در زیر درخت یک صندلى راحتى بود، با نشیمنى از مخمل قرمز، مخملى کثیف و پاره. وسط نشیمن، از زیر سوراخ بود و پوشال آن آویزان در هوا. پوشال صندلى، به علت نشستن بر روى آن، پخ و سفت شده بود و رشته‌هایى، چون گیسوانى بافته، از آن آویزان. اگر کسى روى این صندلى فکسنى مى‌رفت، رشته‌هاى تازه‌اى در زیر آن آویزان مى‌شد، رشته‌هایى که روزگارى سبزه و سبز بودند.

در اندرونِ حیاط‌هاى توت، سایه‌اى گاه آرام‌بخش، بر سیماى سالخورده نشسته بر صندلى مى‌افتاد. مى‌گویم گاه آرام‌بخش، چون بعضى وقت‌ها نادانسته و بى‌خبر، خود را به خطر مى‌انداختم و وارد این گونه حیاط‌ها مى‌شدم و دیگر به‌ندرت بازمى‌گشتم. در همین مواقعِ آرام‌بخش، شعاع نور، یکراست از نوکِ درخت به چهره سالخورده مى‌تابید و راز ولایتِ دوردستى را برملا مى‌کرد. به سراسرِ مسیرِ نور مى‌نگریستم. حس مى‌کردم ستون فقراتم مى‌لرزد، چون آرامش، نه از شاخه‌هاى درخت توت، که از تنهایى چشمانِ آن صورت برمى‌خاست. نمى‌خواستم کسى مرا در آن حیاط‌ها ببیند. اگر کسى مى‌پرسید که در آن جا چکار داشتم، مى‌گفتم کارى نداشتم، فقط مى‌پلکیدم. مدتى دراز به درختان توت خیره مى‌شدم و قبل از بیرون آمدن، براى آخرین بار به صورتى که روى صندلى بود نگاه مى‌کردم، صورتى که یک ولایت در آن بود. مرد یا زن جوانى را مى‌دیدم که کیسه بر دوش، ولایت را ترک مى‌کرد، کیسه‌اى با یک درخت توت. من شاهد ورود یک به یک درختان توت به حیاط‌هاى شهر بودم.

بعدها در دفتر خاطرات لولا، خواندم: «وقتى ولایت خود را ترک مى‌گوییم، وارد صورت خود مى‌شویم.»