معرفی و دانلود کتاب سیکلوپس

معرفی کتاب سیکلوپس

روایت طنز اوریپید از ماجراجویی‌های اودیسه! کتاب سیکلوپس داستان ورود قهرمان محبوب یونان و یارانش به محل سکونت غولی یک چشم است. این موجود بی‌رحم قصد دارد همه‌ی این گروه را ببلعد اما موانعی برای این کار وجود دارد.

درباره‌ی کتاب سیکلوپس

تمدن یونان پیش از میلاد چنان غنی بود که آثار خلق شده در آن دوران، هنوز هم از ستاره‌های درخشان آسمان هنر هستند. بیشتر افراد با معماری‌های خاص، نظام عقلانی سیاسی و ادبیات عاشقانه و حماسی این تمدن باستانی آشنا هستند؛ با این وجود سنت‌های فرهنگی یونانیان وجوه دیگری هم دارد که بسیاری از مخاطبان عام، از آن‌ها بی‌خبرند. جشنواره دیونیسوس مثال خوبی از این جنبه‌های کمتر شناخته شده است: یکی از محبوب‌ترین مراسم‌های سالانه که مردم سراسر کشور در آن شرکت می‌کردند. این مراسم محل طبع‌آزمایی شعرا، بازیگران و نمایشنامه‌نویسانی مانند اوریپید بود و کتاب سیکلوپس (Cyclops) در میانه‌ی این مراسم قدم به دنیای ادبیات گذاشت.

در جشن‌های طولانی دیونیسوس معمولاً بعد از سه اجرای تراژدی، یک نمایش ساتیر به روی صحنه می‌رفت تا فضای غم‌آلود تماشاچیان را تلطیف کند. این نوع خاص از تئاتر، بدون هیچ ترسی خدایان را به تمسخر می‌گرفت و داستان‌های تراژدی آن‌ها را به شکلی خنده‌دار روایت می‌کرد. اوریپید خوش‌قریحه بیست‌ودو بار در جشنواره شرکت کرد و علاوه بر سبک معمول نمایش‌هایش، تعدادی اجرای ساتیر را به روی صحنه برد.

کتاب سیکلوپس که هم‌اکنون مشاهده می‌کنید، تنها اثر این نمایشنامه‌نویس نامدار است که براساس سروده‌های هومر بنا شده و جز آخرین آثار او به شمار می‌رود. اوریپید بخشی از سفر اودیسه را به تصویر می‌کشد که با همراهانش بعد از جنگ تروا، در دریا سرگردان شده و به جزیره‌ای ناشناخته می‌رسند. سرسبزی این مکان زیبا مردان خسته را متقاعد می‌کنند که می‌توانند مدتی را در آرامش سر کنند، اما جزیرهْ محل سکونت سیکلوپس یکی از فرزندان پوزیدون است که همراه با خدمتکاران و گله‌ی بزرگ گوسفندانش زندگی می‌کند و اشتهایی پایان‌ناپذیر دارد. او مسافران ازپاافتاده را خوراکی خوش‌طعم می‌بیند، غافل از اینکه رهبر این انسان‌های ضعیف از زیرک‌ترین افرادی است که تا کنون متولد شده و قصد ندارد به راحتی خودش را تسلیم غولی آدمخوار کند...

جالب است بدانید کتاب سیکلوپس تنها نمایشنامه ساتیر است که امروز به متن کامل آن دسترسی داریم. همچنین انتشارات بیدگل در قسمت پایانی کتاب توضیحات بیشتری درباره‌ی این نوع خاص در اختیارتان قرار داده که مطالعه‌ی آن خالی از لطف نخواهد بود.

درباره‌ی مجموعه‌ی نمایشنامه‌های بیدگل

این سِری جذاب، مجموعه‌ای ویژه از نمایش‌نامه‌هایی است که یا تاکنون به فارسی ترجمه نشده‌اند و یا ترجمه‌ای دوباره‌ از آن‌ها ضروری قلمداد شده است. فراهم‌آورندگان این مجموعه تلاش داشته‌اند تا آن جا که ممکن بوده بر خصوصیت‌های اجرایی متون تأکید داشته باشند. گفتنی است که بسیاری از بهترین نمایشنامه‌های مجموعه‌ی نامبرده علاوه بر کتاب متنی، در قالب نمایش صوتی نیز در دسترس‌اند.

کتاب سیکلوپس مناسب چه کسانی است؟

دوستداران نمایشنامه‌های یونانی مخاطبان اصلی این اثر هستند، اما مطالعه‌ی آن به علاقه‌مندان اساطیر یونان و افرادی که در حوزه‌ی تئاتر فعالیت می‌کنند نیز پیشنهاد می‌گردد.

با اوریپید بیشتر آشنا شویم

اوریپید (Euripides) نمایشنامه‌نویس سرشناس یونانی است. او در زمان خود به شهرت بزرگی دست یافت با این حال چندان محبوب نبود. نگاه شکاکانه‌ی او به دین (در قرن پنجم قبل از میلاد) و زیر سوال بردن قدرت خدایان باعث شد مورد دشمنی مذهبیون قرار بگیرد. اصلی‌ترین دلیل این مشکلات موضوعاتی بود که اوریپید به در آثار خود به آن‌ها می‌پرداخت. نمایشنامه‌های درام و تراژدی آن زمان به شدت توسط کاهنان کنترل می‌شدند، در حالی پرسش‌های فلسفی او خط قرمزهای دینی را زیر پا می‌گذاشت. در نهایت بعد از چندین سال فعالیت هنری و موفقیت‌های بسیار، به اوریپید تهمت الحاد زدند و او ناچارا به مقدونیه مهاجرت کرد. اوریپید کمتر از دو سال بعد از این اتفاق درگذشت، با این حال نام او در تاریخ ادبیات نمایشی ماندگار شده و امروز در کنار سوفوکل و آیسخولوس، از اوریپید به‌عنوان یکی از سه چهره‌ی مهم در عصر طلایی درام یونان یاد می‌شود.

در بخشی از کتاب سیکلوپس می‌خوانیم

اودیسئوس و یارانش کیسه‌های پنیر را بلند می‌کنند و آن‌ها را روی دوششان آویزان می‌کنند. سپس دلوهای شیر را برمی‌دارند، اما ناگهان با سر و صدای یک تیز شدید، خُرخُرها و گام‌های سنگین سیکلوپس که به آن‌ها نزدیک می‌شود دست از کار می‌کشند.

وای، نه! سیکلوپس داره می‌آد! حالا چه خاکی سرمون کنیم؟

اودیسئوس: وای، نه! به فنا رفتیم، پیرمرد! کلکمون کنده‌س! کجا بریم؟

سیلنوس: سریع برین تو غار. تو غار تاریکه. اون‌تو نمی‌تونه شما رو ببینه.

اودیسئوس: بد فکریه، پیرمرد! تو می‌خوای ما یه‌راست خودمونو بندازیم تو دام اون؟

سیلنوس: نه، اونقَدام فکر بدی نیس. اون‌تو خیلی سوراخ‌سُمبه هس که می‌تونین قایم شین.

اودیسئوس: محاله! من این کارو نمی‌کنم! تموم مردم تروا خون خونشونو می‌خوره، اگه ببینن من از جلوی یه نفر پا گذاشتم به فرار، همونا که دیدن من با سپر و شمشیرم جلو‌ی فوجی از سربازای اونا وایسادم! نه اگه قراره بمیرم، می‌خوام شرافتمندانه بمیرم، اگه اون نتونه دخل منو بیاره، آوازه من تا دنیا دنیاس همه‌جا می‌پیچه.

سیکلوپس وارد می‌شود. او گُرز چوبی عظیمی که به‌شکلی زمخت کنده‌کاری شده است در دست دارد. ابتدا متوجه اودیسئوس و یارانش که پشت سنگی نزدیک ورودی غار کِز کرده‌اند نمی‌شود و بر سر ساتیرها که سرخوش و بی‌خیال جست‌وخیز می‌کنند فریاد می‌زند.