معرفی و دانلود کتاب فهم فرهنگ: مقدمه‌ای بر نظریه‌ انسان شناختی

معرفی کتاب فهم فرهنگ: مقدمه‌ای بر نظریه‌ انسان شناختی

کتاب فهم فرهنگ نوشته‌ی فیلیپ کارل سالزمن، مروری جامع و منسجم بر جریان‌های اصلی نظریه‌ی انسان‌شناسی فرهنگی را ارائه می‌دهد. این اثر با بررسی رویکردهایی مانند کارکردگرایی، فرآیندگرایی، مادی‌گرایی، ساختارگرایی، تکامل‌گرایی و نقدهای فمینیستی و پست‌مدرنیستی، به تحلیل عمیق مفاهیم فرهنگی می‌پردازد. کتاب حاضر در دسته‌ی مطالعات جامعه‌شناسی و انسان‌شناسی قرار می‌گیرد و منبعی ارزشمند برای دانشجویان و پژوهشگران این حوزه محسوب می‌شود.

درباره‌ی کتاب فهم فرهنگ

درک فرهنگ بدون درک نظریه‌های متنوع و گاه متضاد ممکن نیست و پذیرش بی‌چون‌وچرای نظریه‌های رایج و رد نظریه‌های پیشین بدون بررسی دقیق، می‌تواند مانعی برای درک جامع فرهنگ‌ها باشد. کتاب فهم فرهنگ (Understanding Culture: An Introduction to Anthropological Theory) اثر فیلیپ کارل سالزمن (Philip Carl Salzman)، یک منبع جامع و قابل فهم برای آشنایی با نظریه‌های انسان‌شناسی فرهنگی است. این اثر با هدف معرفی و تحلیل جریان‌های اصلی نظریه‌پردازی در این زمینه، به بررسی عمیق مفاهیم و دیدگاه‌های مختلف در این حوزه می‌پردازد.

فیلیپ کارل سالزمن پس از آنکه در فصل نخست کتاب فهم فرهنگ، به اهمیت نظریه در انسان‌شناسی می‌پردازد، در فصل‌های بعدی کتاب به نظریه‌ی کارکردگرایی، نظریه‌های فرآیندی، تحلیل رویکردهایی که عوامل مادی و اقتصادی را به‌عنوان تعیین‌کننده‌های اصلی فرهنگ در نظر می‌گیرند، نظریه‌های ساختاری و پیکربندی، بررسی دیدگاه‌های تاریخی و تکاملی در انسان‌شناسی و رویکردهای انتقادی مانند فمینیسم و پست‌مدرنیسم می‌پردازد. نهایتاً در فصل پایانی، نویسنده به جمع‌بندی و مقایسه‌ی رویکردهای مختلف می‌رسد و بر اهمیت درک چندجانبه از فرهنگ تأکید می‌کند. او خاطرنشان می‌کند که هیچ نظریه‌ای به‌تنهایی قادر به توضیح کامل فرهنگ نیست و ترکیب دیدگاه‌های مختلف می‌تواند به درک جامع‌تری منجر شود.

در کتاب فهم فرهنگ، بین بخش‌های مختلف نظریه‌های انسان‌شناسی فرهنگی هم‌پوشانی‌ها و سیر فکری قابل‌توجهی وجود دارد. فیلیپ کارل سالزمن این نظریه‌ها را نه به‌عنوان دیدگاه‌های جداگانه، بلکه به‌عنوان رویکردهایی مرتبط و مکمل درک می‌کند که هرکدام بُعدی از واقعیت فرهنگی را روشن می‌سازند. به‌عنوان مثال، کارکردگرایی بر ساختارهای اجتماعی و نقش آن‌ها در حفظ تعادل جامعه تأکید دارد؛ درحالی‌که فرآیندگرایی و معامله‌گرایی بر عاملیت فردی و تعاملات اجتماعی تمرکز می‌کنند. مادی‌گرایی و اقتصاد سیاسی به عوامل مادی و اقتصادی به‌عنوان تعیین‌کننده‌های اصلی فرهنگ می‌نگرند؛ درحالی‌‌که پیکربندی‌گرایی و ساختارگرایی به دنبال شناسایی ساختارهای عمیق و الگوهای فرهنگی هستند. همچنین تاریخ و تکامل به بررسی تغییرات فرهنگی در بستر زمان می‌پردازند و فمینیسم و پست‌مدرنیسم به نقد ساختارهای قدرت و روایت‌های غالب در انسان‌شناسی می‌پردازند.

فیلیپ کارل سالزمن در کتاب فهم فرهنگ با ارائه‌ی این رویکردها در کنار یکدیگر، نشان می‌دهد که هرکدام چگونه می‌توانند به درک بهتر فرهنگ کمک کنند و چگونه ترکیب آن‌ها می‌تواند تصویری کامل‌تر از واقعیت فرهنگی ارائه دهد. او خواننده را تشویق می‌کند تا با دیدی باز و انتقادی به این نظریه‌ها بنگرد و از هرکدام در موقعیت‌های مناسب بهره‌برداری کند.

در مجموع، کتاب فهم فرهنگ نه‌تنها مروری بر نظریه‌های مختلف انسان‌شناسی فرهنگی است، بلکه راهنمایی برای ترکیب و استفاده از این نظریه‌ها به‌منظور درک عمیق‌تر و جامع‌تر از فرهنگ‌ها و جوامع انسانی ارائه می‌دهد. این کتاب با زبانی روان و ساختاری منسجم، خواننده را با طیف گسترده‌ای از نظریه‌های فرهنگی آشنا می‌سازد.

انتشارات علمی و فرهنگی این کتاب را با ترجمه‌ی محمدامین کنعانی منتشر کرده است.

کتاب فهم فرهنگ برای چه کسانی مناسب است؟

این اثر نه‌تنها برای دانشجویان و پژوهشگران حوزه‌ی فرهنگ و جامعه، بلکه برای هر کسی که به درک عمیق‌تر از فرهنگ و ساختارهای اجتماعی علاقه‌مند است، منبعی ارزشمند محسوب می‌شود.

در بخشی از کتاب فهم فرهنگ: مقدمه‌ای بر نظریه‌ انسان شناختی می‌خوانیم

تکامل دومی که به تولد انسان‌شناسی منجر شد، دگرگونی دانش بود که آن را (البته بدون هیچ گرایشی) روشنگری می‌نامیم. روشنگری تغییری عمده در جهان‌بینی و درپارادایم اساسی آنچه دانش شناخته می‌شود و چگونگی به دست آوردن آن دانش بود. از زمان اولین تمدن‌ها تقریباً ده‌هزار سال پیش تمدن‌های کشاورزی (نسخه‌های مختلفی از) جهان‌بینی مقدس را بر اساس این ایده که زندگی انسان، زمین و جهان به وسیلۀ اعمال موجودات قدرتمند، فوق انسان و فوق طبیعی، به وسیلۀ خدا یا خدایان، و عوامل فوق طبیعی پایین‌تر از خدایان تعیین می‌شود، توسعه دادند. در این جهان‌بینی فرض بر این است که یک جهان ثابت، دائمی‌ و کامل به وسیلۀ نیروهای فوق‌طبیعی خلق شده است؛ دنیایی که تغییر نمی‌یابد مگر با دخالت مستقیم خدایان، خدا یا عوامل خدا. مثلاً ارسطو، فیلسوف‌ یونان باستان (322 384 ق. م)، گفته است که «... خورشید و ستاره‌ها نه به دنیا آمده‌اند و نه از بین می‌روند، بلکه ازلی و الهی هستند» (به نقل از گرین، 1996: 14). طبق این دیدگاه، جهان و سایر موجودات به خاطر انسان‌ها و تلاش آن‌ها برای برآوردن خواسته‌های خدا و یا خدایان به وجود آمده‌اند. اعتقاد بر این است که انسان‌ها مهم‌ترین مخلوقات زمین، زمین مرکز منظومۀ شمسی و منظومۀ شمسی مرکز عالم است. دانش و حقیقت در یک منبع و فقط در یک منبع، یعنی متون مقدس، یافته می‌شود.

روشنگری (اروپایی) گسست از پارادیم مقدس و مذهبی و جدایی از شیوۀ کسب دانش از طریق متون مقدس معتبر و رهایی از دیدگاه فوق طبیعی دربارۀ وجود بود. به جای پارادیم مقدس، پارادیمی شکل گرفت که مبتنی بر مشاهدۀ مستقیم و آزمایش از طریق حواس انسانی دربارۀ جهان، جانوران، انسان و کائنات، و سپس شکل‌گیری ادراکات، تبیینات، و نظریاتی بر پایۀ همان مشاهدات بود. همان‌طور که رابرت هوک96 (به نقل از گرین، 1996: 48) در سال 1694 بیان کرد:

... انجام آزمایشات و جمع‌آوری مشاهدات چیز بیهوده‌ای است، اگر وقتی آن‌ها را داریم، از آن‌ها استفاده نکنیم؛... امیدوارم که مدرک و دلیل قابل درک و رؤیت نهایتاً بر تعصب پیروز شود....

فهرست مطالب کتاب

فصل اول: مقدمه‌ای دربارۀ نظریه
فرانظریه
مکاتب نظریۀ فرهنگ
فصل دوم: وابستگی متقابل در زندگی انسان
ساخت و کارکرد اجتماعی
کارکردگرایی و تحقیق میدانی قوم‌نگارانه
تبیین نقش دایی
فهم مراسم مذهبی
جادوگران چه کسانی‌اند؟
صلح در جنگ
فصل سوم: عاملیت در کنش انسانی
فرایندها و تبادلات اجتماعی
وقایع اجتماعی به مثابه فرایند
رؤسای قبایل تحت قانون استعماری
زندگی و شکل دادن تاریخ در شمال افریقا
پیوندهایی بین سیاهان و سفیدها در افریقای جنوبی
تحلیل فرایندی در دورنمای تاریخی
الگوی اجتماعی به عنوان الگوهای انتخاب
معاملات استراتژیک
منشأ ارزش‌ها
رویکرد کارکردگرایانه
فصل چهارم: عوامل تعیین‌کننده
ماتریالیسم فرهنگی و اقتصاد سیاسی
گاو مقدس هندیان بر اساس اندیشۀ ماتریالیسم فرهنگی
انواع اطلاعات و شواهد
خوک کثیف و جادوگر شریر
اقتصاد سیاسی
قبایل تبیین‌گر
شیوه‌های تولید
استخراج‌کنندگان صمغ و شکارچیان دام‌گذار
فصل پنجم: وابستگی در فرهنگ
الگوهای غالب و ساخت‌های اساسی
الگوها و منظومه‌های فرهنگی
نظریۀ نوبندیکتی
نمادهای قدرت
ساختار عمیق
فصل ششم: در طی زمان
تاریخ و تکامل
انقلاب تکنولوژیک در اروپا
انقلاب علمی
نظریۀ تکامل
تکامل فرهنگ
اندیشۀ تکاملی معاصر و اخیر: باستان‌شناسان
مسایل نظری در اندیشۀ تکاملی
نوتکامل‌گرایی: قواعد انرژی
تکامل‌گرایی معاصر 1
قواعد معرفت
تکامل‌گرایی معاصر 2
قواعد انتخاب طبیعی
چرا شکارگران و گردآورندگان کار می‌کنند؟
فصل هفتم: دفاع انتقادی فمینیسم و پست‌مدرنیسم
قدرت زن
پیشروان حساسیت‌های پست‌مدرن
موج پست‌مدرنیسم
فصل هشتم: تأملی در نظریۀ انسان‌شناختی
نقد کارکردگرایی
نقد فرایندگرایی
نقد مادی‌گرایی
نقد الگوهای فرهنگی
نقد تکامل‌گرایی
نقد فمینیسم
نقد پست‌مدرنیسم
ارزیابی نظریات
توسعۀ نظریه
خطر حال‌گرایی
ضمیمۀ 1: تعریف واژه‌ها
ضمیمۀ 2: نظریه‌پردازان فرهنگ
ضمیمۀ 3: برای مطالعۀ بیشتر
کتابنامه