معرفی و دانلود کتاب مبانی فلسفه اخلاق

معرفی کتاب مبانی فلسفه اخلاق

اگر به دنبال یک کتاب قابل فهم در زمینه‌ی فلسفه‌‌ی اخلاق می‌گردید که مفاهیم را به روشنی مطرح می‌کند، کتاب مبانی فلسفه اخلاق از رابرت ال. هولمز گزینه‌ی خوبی برای شماست. این کتاب اطلاعات کاملی در مورد نظریه‌های فلسفی مربوط به حوزه‌ی اخلاق ارائه می‌دهد و این نظریه‌ها را با نگاهی به دغدغه‌های معاصر بررسی می‌کند.

درباره‌ی کتاب مبانی فلسفه اخلاق

بررسی نظریه‌های اخلاقی و فلسفی و به دست آوردن درکی درست از تمام این نظریه‌ها، از جمله وظایف اصلی‌ای است که نوآموزان فلسفه بر عهده دارند. رابرت ال. هولمز (Robert L. Holmes) در کتاب مبانی فلسفه اخلاق (Basic Moral Philosophy)، نظریه‌های حوزه‌ی فلسفه‌ی اخلاق را به شیوه‌ای بررسی کرده که دیدگاه‌های جدیدی در ذهن دانشجویان این حوزه ایجاد کند. او با نگاهی دقیق به پیشینه‌ی تاریخی این نظریات، کاربردی احتمالیِ آن‌ها را در جامعه‌ی امروز نیز مورد بررسی قرار می‌دهد و دغدغه‌های روز مرتبط با آن‌ها را به روشنی بیان می‌کند. ارزیابی‌های مستدلی که نسبت به نظریات متفاوت مطرح می‌شوند، به خوانندگان کتاب کمک می‌کند تا بیشتر درگیر این نظریات شوند. این موضوع خود مسبب ایجاد دیدگاه‌هایی نوین در ذهن افرادی‌ست که این کتاب را مطالعه می‌کنند.

کتاب مبانی فلسفه اخلاق رویکردی سازمان‌یافته دارد که در میان کتاب‌های مقدماتی این حوزه نسبتاً نادر است. نویسنده در این کتاب دانشجویان و افرادی که تقریباً پیشینه‌ی خاصی در زمینه‌ی فلسفه ندارند و به اصطلاح نوآموز هستند را با مفاهیم مهم و ابتدایی این حوزه آشنا می‌کند. او همچنین به خوبی نظریه‌های متداول را در باب موضوعات اساسی فلسفه‌ی اخلاق، مطرح می‌کند. این کتاب می‌تواند دریچه‌ی خوبی به روی دنیای وسیع و پیچیده‌ی فلسفه‌ی اخلاق بگشاید و مشتاقان فلسفه را به طور ابتدایی با نظریات متفکرانی نظیر ارسطو، آگوستین، کانت و نیچه، که هر یک سهمی در اعتلای حوزه‌ی فلسفه‌ی اخلاق داشته‌اند، آشنا کند. به علاوه افرادی که به دنبال خواندن متون متفاوت در حوزه‌های اخلاق و فلسفه هستند و نیاز به بازنگری و بازاندیشی در آموخته‌های خود احساس می‌کنند، می‌توانند با مطالعه‌ی این کتاب از منظری دیگر به فلسفه‌ی اخلاق بنگرند.

رابرت ال. هولمز که استاد بازنشسته‌ی فلسفه است و در زمینه‌های اخلاق، فلسفه‌ی اجتماعی و سیاسی تخصص دارد، کتاب مبانی فلسفه اخلاق را به عنوان یک منبع اصلی برای آشنا ساختن ابتدایی مخاطب با حوزه‌ی گسترده‌ی فلسفه‌ی اخلاق نگاشته است. در کتاب حاضر به سرفصل‌هایی نظیر عناوین پیش رو پرداخته شده است: ارزش‌نگری در نظریات اخلاقی، ارتباط فضیلت و سعادت و اخلاق، نظریه‌ی فرمان الهی، اخلاق فمینیستی، اخلاق نتیجه‌گرا و...

کتاب مبانی فلسفه اخلاق توسط مسعود علیا ترجمه شده و نشر ققنوس آن را در اختیار علاقه‌مندان قرار داده است.

کتاب مبانی فلسفه اخلاق برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب برای نوآموزان فلسفه مناسب است.

در بخشی از کتاب مبانی فلسفه اخلاق می‌خوانیم

برخى کسان که به حقوق بشر اعتقاد دارند بر این باورند که آدمیان به صرف این که انسانند واجد حقوقى هستند، و پرسش‌هاى اصولى در این باره که چه رفتارى را باید با مردمان پیشه کنیم یعنى پرسش‌هاى ناظر به درستى و نادرستى از حیث اخلاقى را نهایتاً مى‌توان بر حسب حقوق پاسخ داد. البته این باور پرسش‌هایى را به جا مى‌گذارد، پرسش‌هایى نظیر این که خاستگاه این حقوق کجاست (پرسشى که ممکن است پاسخ دادن به آن دشوار باشد، مگر این که، همان‌طورکه «اعلامیه‌ی استقلال» بیان مى‌دارد، پروردگار حقوقى به مردم عطا فرموده باشد)، آیا این حقوق سلب‌ناشدنى هستند (یعنى نمى‌توان از آن‌ها دست شست، آن‌ها را واگذار یا فدا کرد)، آیا حقوق مزبور تجویزناشدنى هستند (یعنى در گرو این نیستند که کسى یا گروهى آن را در اختیار مردم بگذارد)، و آیا هرگز مى‌توان این حقوق را به شکلى موجه نقض کرد، زیر پا گذاشت یا سلب کرد. عده‌اى دیگر، نظیر سودنگرها، و از آن جمله جان استوارت میل، بااین‌که به وفور درباره‌ی حقوق داد سخن مى‌دهند، بر این باورند که حقوق را نهایتاً مى‌توان با ارجاع به مفاهیم اخلاقى دیگرى، نظیر مفهوم سودمندى، تبیین کرد.

این مسئله‌ی پیچیده‌اى است که فیلسوفان معاصر درباره‌ی آن اشتراک نظر ندارند. بااین‌حال، مایلم به یک دلیل در تأیید این مدعا اشاره کنم که زبان حقوق، به همان اندازه که مفید است، حذف‌شدنى است؛ و، بنابراین، اساس اخلاق را تشکیل نمى‌دهد. آن دلیل این است که ما مى‌توانیم صرفاً با استفاده از مفاهیم ناظر به ارزش و ناظر به تکلیف هر آنچه را مى‌خواهیم در داورى‌هاى اخلاقى بیان کنیم بگوییم.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار مترجم
پیشگفتار نویسنده
بخش اول: مسائل فلسفه اخلاق
1: ماهیت اخلاق
1.1 چرا فلسفه اخلاق را مطالعه کنیم؟
1.2 سرچشمه‌هاى اخلاق و اخلاقیات
1.3 عمل ارزشگذارى
1.4 راهنمایى و هدایت کردار
1.5 داورى‌هاى ارزشى و داورى‌هاى تجویزى
1.6 داورى‌هاى هنجارى و داورى‌هاى توصیفى
1.7 داورى‌هاى اخلاقى و داورى‌هاى فارغ از اخلاق
1.8 سه نوع از انواع مسائل اخلاقى
2: نظریه‌هاى درستى و نادرستى از حیث اخلاقى
2.1 قانون‌پرستى اخلاقى و جزئى‌نگرى اخلاقى
2.2 نظریه‌هاى مبتنى بر حقوق
2.3 نسبت خیر و درستى
2.4 نظریه‌هاى اخلاقى ارزش‌نگر و تکلیف‌نگر
2.5 تکلیف‌نگرى حداکثرى و حداقلى
2.6 نظریه‌هاى ارزش‌نگرِ نتیجه‌گرا و نانتیجه‌گرا
2.7 سنجش و موازنه خوب و بد در نتایج
2.8 خیر خود، دیگران و جمع‌ها
2.9 اخلاق صغیر و اخلاق کبیر
2.10 خلاصه
2.11 منش و کردار
بخش دوم: اخلاق مبتنى بر فضیلت
3: فضیلت در فلسفه باستان
3.1 اقسام فضیلت
3.2 افلاطون و شخص فضیلت‌مند
3.3 وظیفه نفس
3.4 فضیلت، خیر و کردار درست
3.5 برخى دیدگاه‌هاى مشابه در اخلاق هندو
3.6 ارسطو و ملکات فاضله
3.7 حد وسط
3.8 ادراکات اخلاقى
3.9 قیاس صورى عملى
3.10 تکلیف‌نگرى ارسطو
3.11 فضیلت اخلاقى و کردار درست
3.12 تقدم اخلاق مبتنى بر کردار بر اخلاق مبتنى بر فضیلت
4: فضیلت و سعادت
4.1 دیدگاه افلاطون و ارسطو درباره لزوم فضیلت براى نیل به سعادت
4.2 کمال‌گرایى و خیر اعلى
4.3 آوگوستین و دوام خیر اعلى
4.4 آیا همگان طالب سعادتند؟ دیدگاه نیچه در باب اخلاق سروران و اخلاق بندگان
4.5 آیا فضیلت اخلاقى مطلوب است؟
4.6 اهمیت به دست دادن شرحى از کردار در اخلاق مبتنى بر فضیلت
بخش سوم: اخلاق مبتنى بر کردار
5: خودمحورى اخلاقى و روان‌شناختى
5.1 آیا باید تنها خیر خویش را بجوییم؟
5.2 سه ایراد به خودمحورى اخلاقى
5.3 ماهیت تناقض‌آمیز خودمحورى اخلاقى
5.4 خودمحورى روان‌شناختى در انگیزش آدمى
5.5 نقدى بر خودمحورى روان‌شناختى
5.6 استدلال باتلر
6: نظریه فرمان الهى
6.1 قضیه ابراهیم و اسحاق
6.2 دیدگاه یونانى و مسیحى در باره طبیعت بشر
6.3 فرمان‌هاى خداوند به روایت دین یهود، مسیحیت و اسلام
6.4 نسبت میان اراده خداوند و درستى از حیث اخلاقى
6.5 مسئله‌اى فراروى نظریه فرمان الهى
6.6 فرمان‌هاى ناظر به اعمالى که بى‌اندازه آرمان‌گرایانه به نظر مى‌رسند
6.7 تلاشى نافرجام براى سازگار کردن فرمان محبت با داورى‌هاى انسانى در باره امور ممکن
6.8 آیا خداوند هرگز به ما فرمان مى‌دهد که عملى نادرست انجام دهیم؟
6.9 تلاشى نافرجام براى سازگار کردن فرمان‌هاى خداوند با داورى‌هاى انسانى
6.10 آیا فرمان خداوند دایر بر تعذیب کودکى، ضامن درستى این عمل است؟
6.11 خیرْ خواندن خداوند چه معنایى دارد؟
6.12 آیا خداوند از آن رو که محب است خیریّتى غیرذاتى دارد؟
6.13 آیا مى‌توان «درست» را با استناد به فرمان‌هاى خداوند تعریف کرد؟
6.14 نتیجه‌گیرى
7: اخلاق مبتنى بر قانون طبیعى
7.1 اخلاق و طبیعت
7.2 مراد اخلاق مبتنى بر قانون طبیعى از «طبیعت» چیست؟
7.3 اخلاق مبتنى بر قانون طبیعى در رواقى‌گرى
7.4 مفهوم تکلیف نزد رواقیون
7.5 اخلاق مسیحىِ مبتنى بر قانون طبیعى
7.6 توماس آکویناسِ قدیس
7.7 فضایل انسانى و الهیاتى
7.8 مسائلى فراروى اخلاقِ مبتنى بر قانون طبیعى: همجنس‌گرایى و آزارجنسى
7.9 قانون طبیعى به مثابه فلسفه اجتماع، سیاست و حقوق
7.10 آیا خداوند رکنى ضرورى در اخلاق است؟
8: مکتب کانت
8.1 اخلاق مبتنى بر سعادت نیست
8.2 اراده خیر
8.3 مفهوم تکلیف
8.4 اصول عینى و اوامر مشروط
8.5 اصول شخصى یا ضوابط
8.6 امر مطلق
8.7 کاربرد امر مطلق
8.8 در نظر گرفتن اشخاص به مثابه غایت
8.9 اراده به مثابه واضع قانون عام
8 .10 کانت نتیجه‌گرا نیست
9: نتیجه‌گرایى
9.1 جاذبه نتیجه‌گرایى
9.2 نتیجه‌گرایىِ تکلیف‌نگر
9.3 سودنگرى
9.4 ارزش ذاتى و غیرذاتى
9.5 مسائلى فراروى سودنگرى
9.6 سودنگرىِ ناظر به عمل و سودنگرىِ ناظر به قاعده
9.7 سودنگرىِ ناظر به قاعده واقعى و سودنگرىِ ناظر به قاعده آرمانى
9.8 آیا سودنگرى ناظر به عمل هم‌ارز سودنگرى ناظر به قاعده آرمانى است؟
9.9 آیا هرگز مى‌توانیم به جمیع نتایج یک عمل واقف شویم؟
9.10 چه چیزى نتیجه عمل محسوب مى‌شود؟
9.11 نتیجه‌گیرى
10: عدالت
10.1 اندیشه عدالت
10.2 عدالت توزیعى
10.3 عدالت، سازگارى درونى و عقلانیت
10.4 سه تلقى از عدالت توزیعى
10.5 عدالت توزیعى به مثابه عدالت روالى محض
10.6 گذار به فرااخلاق
بخش چهارم: دو مسئله فرااخلاقىِ پایه
11: نسبى‌نگرى اخلاقى
11.1 تنوع فرهنگى
11.2 نسبى‌نگرى اخلاقى چیست؟
11.3 عام‌نگرى و مطلق‌انگارى
11.4 درستى یا نادرستى نسبى‌نگرى چه اهمیتى دارد؟
11.5 نسبى‌نگرى و اختلاف‌نظرهاى اخلاقى
11.6 آیا بر طبق نسبى‌نگرى، حتى وجود اختلاف‌نظرهاى اخلاقىِ واقعى ممکن است؟
11.7 آیا در گستره باورهاى اخلاقىِ پایه، تنوع فرهنگى وجود دارد؟
11.8 تنوع فرهنگى در باورهاى اخلاقى پایه، نسبى‌نگرى را بر کرسى نمى‌نشاند
11.9 نسبى‌نگرى و تمایز میان «است» و «باید»
11.10 عام‌نگرى و مبناى اخلاق
11.11 آیا منطق و حقیقت خودشان نسبى هستند؟
11.12 نسبى‌نگرى و مداراى اخلاقى
11.13 نتیجه‌گیرى
12: آیا مى‌توان اصول اخلاقى را توجیه کرد؟
12.1 تنوع و اختلاف در سطح اصول
12.2 شهودباورى فلسفى
12.3 طبیعت‌گرایى اخلاقى
12.4 میثاق‌باورى
12.5 رالز و وضعیت نخستین
12.6 مسائلى در عرصه کاربرد قواعد و اصول
بخش پنجم: جهت‌گیرى‌های نوظهور در اخلاق
13: اخلاق فمینیستى
13.1 تشکیک در اخلاق سنتى
13.2 اخلاق فمینیستى چیست؟
13.3 اخلاق فمینیستى حداقلى: نظریه مبتنى بر حقوقِ وولستنکرافت
13.4 نوعى اخلاق فمینیستىِ متعارف: اخلاق مبتنى بر مراقبت
13.5 اخلاق فمینیستى بنیادستیز
13.6 ایرادهایى به اخلاق سنتى
13.7 تفسیر اخلاق فمینیستى
14: زمینه‌گرایى: اخلاقى عمل‌نگر
14.1 رویکردى دیویى‌وار به اخلاق
14.2 درستىِ شخصى، واقعى و قابل پیگیرى
14.3 گزینه یا راه‌حل زمینه‌گرایانه
14.4 ارکان وضعیت اخلاقى
14.5 خیرهاى پرورش‌دهنده
14.6 ایرادى کانتى
14.7 اهمیت تصمیم شخصى
14.8 شهود یا عاطفه؟
14.9 وجدان و طبیعت بشر
14.10 زمینه‌گرایى و نسبى‌نگرى
14.11 عام‌نگرى و اصل موضوعىْ اخلاقى
پیوست
منابع سرلوحه‌ها
نمایه