معرفی و دانلود کتاب مسیر آشتی از استبداد به دموکراسی: اگر فراموش کنیم، عدالت چه می‌شود؟

معرفی کتاب مسیر آشتی از استبداد به دموکراسی: اگر فراموش کنیم، عدالت چه می‌شود؟

اثری خواندنی از برنده‌ی جایزه‌ی صلح نوبل؛ دزموند توتو، فعال فقید حقوق بشر، در کتاب مسیر آشتی از استبداد به دموکراسی، ضمن مرور تاریخ جنبش مدنی سیاهان آفریقا بر علیه تبعیض نژادی، به بحث در باب نکاتی پرداخته که می‌توان از این جنبش فرا گرفت.

درباره کتاب مسیر آشتی از استبداد به دموکراسی

آفریقای جنوبی در قرن بیستم تجربه‌ی تاریخی شگرف و خطیری را پشت سر نهاد. تجربه‌ای که مرور آن، برای مردمان تمام جوامع حاوی درس‌ها و عبرت‌های بی‌نهایت ارزنده خواهد بود. این تجربه، همانا مبارزه با رژیمی استبدادی و تبعیض‌بنیاد، شکست این رژیم، و استقرار پایه‌های دموکراسی بود. آنچه در کتاب مسیر آشتی از استبداد به دموکراسی (No future without forgiveness) آمده، داستان همین تجربه‌ی تاریخی بی‌بدیل است.

رژیم آپارتاید نژادی در سال 1948، با روی کار آمدن دولتی سفیدپوست در آفریقای جنوبی آغاز به کار کرد. پایه‌های این دولت نژادپرست، بر قوانین تبعیض‌آمیزی استوار بود که سیاهان را، که نیمی از جمعیت آفریقای جنوبی را تشکیل می‌دادند، به عنوان شهروندان درجه‌ی دوم تلقی می‌کرد. بر پایه‌ی قوانین رژیم آپارتاید، سیاه‌پوستان از اشتغال به مشاغلی که خاص سفیدان در نظر گرفته می‌شد منع می‌گشتند؛ اجازه‌ی زندگی در محدوده‌ی اراضی سفیدپوستان را نداشتند، و نمی‌توانستند به حفاری زمین برای کشف معادن طلا و الماس بپردازند. نتیجه‌ی اِعمال این قوانین تبعیض‌آمیز، فقر فزاینده‌ی جمعیت سیاه‌پوستان آفریقای جنوبی بود.

مبارزه علیه رژیم آپارتاید، تقریباً همزمان با روی کار آمدن این رژیم آغاز شد. قهرمان شناخته‌شده‌ی این مبارزه، نلسون ماندلا (Nelson Mandela) بود؛ فعال اجتماعی بصیر و رهبر سیاسی برجسته‌ای که با استقامت خویش، توده‌ی مورد ستم آفریقای جنوبی را به مقاومت در برابر قوانین ظالمانه برانگیخت و در نهایت، با برانداختن دولت آپارتاید، به پیروزی‌ای چشمگیر دست یافت. دزموند توتو که خود یکی از یاران نلسون ماندلا و از قهرمانان مبارزه علیه تبعیض نژادی در آفریقای جنوبی بود، در کتاب مسیر آشتی از استبداد به دموکراسی به بازگویی درس‌هایی پرداخته که می‌توان از مرور تاریخ مبارزه علیه نظام آپارتاید فرا گرفت.

پرسش اصلی‌ای که دزموند توتو در کتاب پیش رو بدان پرداخته، از این قرار است: «استقرار دموکراسی، در کشوری که سال‌ها تجربه‌ی استبداد و خفقان سیاسی را پشت سر گذاشته، چگونه میسر می‌شود؟» پاسخی را که توتو به این پرسش داده، می‌توان در یک عبارت خلاصه نمود: با فراموشی میراث گذشته و نگاه به آینده‌ی پیش رو.

دزموند توتو استدلال می‌کند که ملت آفریقای جنوبی، برای تحکیم پایه‌های دموکراسی و حصول صلح و آرامشی همگانی، چاره‌ای جز پشت سر گذاشتن منازعات اجتماعیِ گذشته نداشت. اگر آفریقایی‌ها به جای طلب روحیه‌ی بخشش، بر آتش انتقام جستن می‌دمیدند، چه بسا هرگز به ساحل امنی که امروزه در آن‌اند، نمی‌رسیدند.

مخلص کلام: کتاب مسیر آشتی از استبداد به دموکراسی داستان رهایی ملتی رنج‌دیده از بارِ سنگینِ گذشته‌ای ننگ‌آلود است؛ داستان رستگاری مردمانی که اگرچه داغ سخت‌ترین بلایا را چشیدند، ققنوس‌وار از خاکسترها برخاستند و اجتماعی نوین را بر پایه‌ی ایده‌ی صلح و آزادی رقم زدند. این داستانی است ورای زمان؛ قصه‌ای که در خود حاوی بسا پندها برای مردمانِ دیگر جوامع است...

کتاب مسیر آشتی از استبداد به دموکراسی به قلم بهمن احمدی آمویی به زبان فارسی ترجمه شده و از سوی بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.

نکوداشت‌های کتاب مسیر آشتی از استبداد به دموکراسی

• دزموند توتو در کتاب مسیر آشتی از استبداد به دموکراسی استدلال می‌کند که با انکار آنچه در گذشته جریان داشته، نمی‌توان به صلح و آشتی حقیقی دست یافت. اما دسترسی به صلح در کل چندان ساده نیست؛ خصوصاً هنگامی که ملتی را به چشم مشتی وحوش بنگرید. او در این اثر، با استفاده از تجارب فعالیت‌های مدنی آفریقایی‌ها، به جای تکرار فرضیاتی بی‌اثر و کلیشه‌ای در باب بخشش، معنویتی جسورانه را به عنوان راه حل پیشنهاد می‌دهد. توتو با شفافیتی بی‌بدیل که محصول دهه‌ها تجربه‌ی فعالیت اجتماعی است، به خوانندگان نشان می‌دهد که چگونه با دیدی باز به سمت جلو گام بردارند و دنیایی شادتر و انسانی‌تر را برای خود رقم بزنند. (آمازون)

• کمیسیون صلح و حقیقت آفریقای جنوبی همه‌ی ما را در کانون توجه قرار داده است... دزموند توتو در کتاب مسیر آشتی از استبداد به دموکراسی، راوی درد و اندوه مشترک ما اهالی آفریقای جنوبی، و همچنین، امید و اطمینانمان به آینده بوده است. (نلسون ماندلا)

کتاب مسیر آشتی از استبداد به دموکراسی مناسب چه کسانی است؟

علاقه‌مندان به مباحث تاریخی و جامعه‌شناختی، دو گروه از مخاطبین اصلی کتاب مسیر آشتی از استبداد به دموکراسی، اثر دزموند توتو، به شمار می‌روند.

با دزموند توتو بیشتر آشنا شویم

دزموند توتو (Desmond Tutu) به سال 1931 دیده به جهان گشود و در سال 2021 از دنیا رفت. او یکی از پیشگامان مبارزه با آپارتاید نژادی در آفریقای جنوبی و از همکاران نلسون ماندلا بود. وی همچنین، سابقه‌ی عضویت در سازمانی جهانی، موسوم به «ریش‌سفیدان» را داشت، که در زمینه‌ی تحقق صلح جهانی فعالیت می‌کند. از دیگر اعضای شاخص این سازمان می‌توان به جیمی کارتر، رئیس جمهور پیشین ایالات متحده، اشاره کرد.

از دزموند توتو تاکنون سه اثر خواندنی به زبان فارسی ترجمه شده است. یکی از این آثار کتاب «مسیر آشتی از استبداد به دموکراسی» است که توضیحات مربوط به آن را در سطور پیشین مطالعه نمودید. دو اثر دیگر «مسیحیت و اعتراض در سده‌ی بیستم» و «کتاب بخشش» نام دارند.

گفتنی است که دزموند توتو به سبب فعالیت‌های بشردوستانه‌ی خویش، در سال 1984 برنده‌ی جایزه‌ی جهانی صلح نوبل شد.

در بخشی از کتاب مسیر آشتی از استبداد به دموکراسی می‌خوانیم

27 آوریل سال 1994 فرا رسید. روزی که سال‌های بسیار طولانی را برای رسیدن آن انتظار کشیدیم؛ روز پیروزی بر آپارتاید. برای رسیدن به این روز تعداد زیادی از مردم ما گاز اشک‌آور را تجربه کردند، وحشت از سگ‌های درندۀ پلیس را احساس کردند، درد باتوم و شلاق، طعم بازداشت، شکنجه، تحریم و حصر را چشیدند و بسیاری‌شان به ‌زندان افتادند؛ بخشی‌شان به تبعید رفتند و برای کسانی نیز حکم اعدام صادر شد. سرانجام روز رأی دادن ما فرا رسید؛ روزی که توانستیم برای نخستین مرتبه در زندگی‌مان، در سرزمین مادری‌مان، در انتخاباتی دموکراتیک شرکت کنیم. من برای رسیدن این روز، تا 62 سالگی منتظر ماندم و نلسون ماندلا تا 76 سالگی. روز 27 آوریل 1994 فضا سرشار از هیجان، انتظار، اشتیاق و حتی ترس بود؛ بله، ترس از راست‌گراهایی که سوگند خورده بودند این روز را به‌ روز پیروزی توطئه‌های پلیدشان تبدیل کنند. با اینکه در آن روز بمب‌هایی در گوشه و کنار و مرکز کشور منفجر شد و با اینکه در فرودگاه بین‌المللی ژوهانسبورگ بمب‌هایی منفجر شد و درنتیجه هر اتفاقی می‌توانست روی بدهد، اما آنچه آن‌ها می‌خواستند به‌وقوع نپیوست.

همانند همیشه صبح زود از خواب بیدار شدم. برای مدتی در سکوت به ‌فکر فرو رفتم؛ پیاده‌روی کردم و سپس نیایش صبحگاهی و مراسم عشاء ربانی را در کلیسا به‌جا آوردم. می‌خواستیم اتفاقات مثل همیشه و به‌طورعادی در این روز غیرطبیعی تاریخ سرزمین‌مان که به آن عشق می‌ورزیم، روی دهد. چه محزون و ملول سرزمین ما که خاکش آغشته به‌خون فرزندانش است. در زمانی که خشونت به بیماری‌ای بومی و فراگیر مبدل شده بود، این روز سرآغاز تحولات تاریخی و سرنوشت‌سازی برای آفریقای جنوبی شد.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
فصل اول: پیش‌درآمد
فصل دوم: دادگاه نورنبرگ یا فراموشی عمومی؟ راه سوم
فصل سوم: در بهترین زمان
فصل چهارم: عدالت چه می‌شود؟
فصل پنجم: بلند شدن و دویدن
فصل ششم: گوش کردن به یک قربانی
فصل هفتم: می‌خواهیم ببخشیم اما نمی‌دانیم چه کسی را باید ببخشیم
فصل هشتم: این برادر من است، کفش‌های او را می‌شناسم
فصل نهم: خدای من! چرا چنین کار بی‌اجر و مزدی را انجام می‌دهم؟
فصل دهم: ما نمی‌دانستیم
فصل یازدهم: به‌راستی بدون بخشش آینده‌ای وجود ندارد
ضمیمه