معرفی و دانلود کتاب هرمنوتیک فلسفی و نظریه ادبی: مروری بر آرای گادامر در گستره هرمنوتیک

معرفی کتاب هرمنوتیک فلسفی و نظریه ادبی: مروری بر آرای گادامر در گستره هرمنوتیک

کتاب هرمنوتیک فلسفی و نظریه ادبی، نوشته‌ی جوئل واینسهایمر، به بررسی این مطلب می‌پردازد که چطور بینش گادامر و آرای بدیع او در باب هرمنوتیک، فهم ما از تئوری ادبی و امر تفسیر را دستخوش تغییر کرده است و این‌که چگونه می‌توان از نظریات گادامر در حیطه‌ی نقد ادبی بهره گرفت.

درباره‌ی کتاب هرمنوتیک فلسفی و نظریه ادبی

هرمنوتیک به بیان ساده علم تعبیر و تفسیر است که راهی برای رسیدن به معنا می‌گشاید. بشر در سراسر زندگی خود به دنبال درک مفاهیم و در جستجوی معنا بوده است. دنیا پر از نشانه است و دریافت یک مطلب صرفاً با درک آن برابری نمی‌کند. جوئل واینسهایمر (Joel Weinsheimer)، در کتاب هرمنوتیک فلسفی و نظریه ادبی: مروری بر آرای گادامر در گستره هرمنوتیک (Philosophical Hermeneutics and Literary Theory)، با عطف توجه به مبحث هرمنوتیک، گذری بر فلسفه و تئوری ادبی داشته و در این بین، به طور خاص بر آرای گادامر متمرکز شده است.

واژه‌ی هرمنوتیک از ریشه‌ی کلمه‌ی یونانی Hermeneuein به معنای تفسیر کردن است. همچنین در اساطیر یونان شخصیتی به نام هرمس (Hermes) وجود داشته که وظیفه‌اش انتقال پیام خدایان به انسان، و به نوعی تفسیر و تعبیر آن پیام بوده است. هرمس که در زمره‌ی پیامبران قلمداد می‌شده، وظیفه داشته تا مفاهیم و نشانه‌های الوهی را به حد درک و فهم انسان برساند و رموز آن‌ها را برای او روشن کند. اگر هرمنوتیک را شیوه‌ی هرمس تصور کنیم، می‌توان گفت که مسئله‌ی کانونی در علم هرمنوتیک، آموختن مهارت فهم نشانگان زبانی است.

هرمنوتیک در ابتدا منحصر به متون مقدس بوده؛ بدین معنی که تلاش نخستین بانیان علم هرمنوتیک، صرفاً معطوف به کشف معنای متون مقدس یهودی و مسیحی (عهد عتیق و عهد جدید) بوده است. ولی به مرور زمان، به جنبه‌های دیگر علوم نیز راه یافته تا امروز که در تمام حیطه‌های فکری و معرفتی دیده می‌شود. هرمنوتیک مسیر زیادی را طی کرده است؛ در قرن نوزدهم شلایرماخر و دیلتای آن را به عنوان روشی در علوم انسانی پایه‌گذاری کردند اما بعد در قرن بیستم، متفکرانی چون هایدگر و گادامر، با اتکا به نظریات خود در باب مقوله‌ی وجود، تعریف و فهم نوینی از هرمنوتیک ارائه دادند. این‌چنین، هرمنوتیک که در ابتدا نوعی رویکرد معرفت‌شناسانه بود، وارد مباحث حیطه‌ی وجودشناسی شد.

کتاب هرمنوتیک فلسفی و نظریه ادبی: مروری بر آرای گادامر در گستره هرمنوتیک، که به قلم جوئل واینسهایمر به رشته تحریر درآمده، مشخصاً به نظریات متفکر مشهور، هانس گئورگ گادامر پرداخته است. نویسنده خواسته تا با نشان دادن قدرت و ثمربخشی نظریات گادامر، نفوذ کلام او را گسترش دهد. البته این کتاب مبنایی انتقادی ندارد و قرار نیست هرمنوتیک گادامر در آن مورد بررسی واقع شود، بلکه تلاش می‌کند نشان دهد که چطور بینش گادامر فهم ما را از مقوله‌ی «فهم» دگرگون کرده است. در بخشی از کتاب به نقل از سوزان نوکز این‌طور عنوان شده: «به رغم اینکه گستره‌ی تاثیر گادامر چندین رشته را در بر می‌گیرد، تلاش اندکی برای وارد کردن آرای او در نقد ادبی صورت گرفته است.» کتاب حاضر تلاش کرده تا در این زمینه کمکی کرده باشد و تلاش‌های انجام‌شده در این حوزه را گسترش دهد.

کتاب با بررسی هرمنوتیک مدرن آغاز می‌شود تا نشان دهد کار گادامر در این حوزه، با اینکه بسیار برجسته و قابل توجه است، نه جزو اولین تلاش‌ها بوده و نه از آخرین و جدیدترین‌ها. نویسنده می‌خواهد نشان دهد که کار گادامر میانه‌ی یک مکالمه است که همچنان ادامه دارد.

کتاب هرمنوتیک فلسفی و نظریه ادبی: مروری بر آرای گادامر در گستره هرمنوتیک در ۶ فصل تدوین شده، که به مسائلی مانند هرمنوتیک مدرن، وجه فلسفی هرمنوتیک فلسفی، کانت و زیبایی‌شناسی تاریخ و... می‌پردازد. این کتاب به همت مسعود علیا به فارسی ترجمه شده و انتشارات ققنوس وظیفه‌ی چاپ و نشر آن را به عهده داشته است.

کتاب هرمنوتیک فلسفی و نظریه ادبی برای چه کسانی مناسب است؟

کتاب هرمنوتیک فلسفی و نظریه ادبی: مروری بر آرای گادامر در گستره هرمنوتیک اثر جوئل واینسهایمر برای علاقه‌مندان به مباحث فلسفی و منطقی مناسب خواهد بود.

در بخشی از کتاب هرمنوتیک فلسفی و نظریه ادبی: مروری بر آرای گادامر در گستره هرمنوتیک می‌خوانیم

رابطه استعارى میان متن و تأویل، که در فصل پیشین بررسى شد، تنها به انواع خاصى از متون یا تأویل‌ها مربوط نمى‌شود. هر تأویلى به معناى دقیق کلمه، با آنچه تأویل مى‌کند متفاوت و در عین حال همسان است. تأویل، تأویل نیست الاّ در صورتى که به این هر دو صفت متصف باشد. اگر با آنچه تأویل مى‌کند (به معنایى) همسان نباشد، تأویل نیست بلکه متنى جدید است که به متن اول ربطى ندارد؛ و اگر با آنچه تأویل مى‌کند (به معنایى) متفاوت نباشد، تأویلى از متن نیست بلکه رونوشتى از آن است. پس مفهوم تأویل جامع دو قطب است. از یک سو، متضمن این واقعیت است که متن در طى زمان داراى استمرار و در خود یگانه است، افزون بر این واقعیتِ تبعى که تأویل‌ها لزوما تأویل‌هایى از متن هستند. ما مى‌توانیم این قطب را قطب صحت بنامیم، زیرا این قطب نشان مى‌دهد که چرا تأویل‌هاى خطا امکان‌پذیر است. از سوى دیگر، تأویل شامل قطب عدم استمرار و تفاوت در خود نیز هست، از آن جهت که متن ممکن است در معرض تأویل‌هایى قرار گیرد که رونوشت‌هایى صِرف از متن نیستند بلکه حقیقتاً غیر از آنند. این قطب را مى‌توانیم قطب خلاقیت بنامیم، زیرا بر قابلیت متن براى مجاز دانستن شمارِ اساساً نامحدودى از تأویل‌هاى نوظهور دلالت دارد.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
1: هرمنوتیک مدرن: مرورى مقدماتى
2: وجه فلسفى هرمنوتیک فلسفى چیست؟
3: کانت و زیبایى‌شناسى تاریخ
4: استعاره به مثابه استعاره فهم
5: واژه نشانه نیست
6: مسئله آثار کلاسیک
کتابنامه