معرفی و دانلود کتاب چپ لکانی: روانکاوی، نظریه، سیاست

معرفی کتاب چپ لکانی: روانکاوی، نظریه، سیاست

کتاب چپ لکانی نوشته‌ی یانیس استاوراکاکیس به شرح، بررسی و تحلیل دیدگاه‌های فیلسوفان و نظریه‌پردازانِ نزدیک به نظریه‌های ژاک لکان پرداخته است. به عبارتی، اثر حاضر مباحثی همچون روانکاوی لکانی، نظریه‌های او و مفهوم چپ لکانی را بررسی می‌کند. این کتاب تحلیل‌های بدیع و تازه‌ای از تأثیر اندیشه‌های لکان بر مفاهیم پرکاربرد فلسفی و سیاسی ارائه کرده و آن‌ها را از منظر روان‌کاوی، علوم سیاسی و فلسفه تشریح می‌کند.

درباره‌ی کتاب چپ لکانی

ژاک لکان (Jacques Lacan)، فیلسوف، پزشک و روانکاو فرانسوی از مطرح‌ترین اندیشمندان میانه تا پایان قرن بیستم است که دیدگاه‌ها و نظریات او حوزه‌های مختلفی، از سیاست و جامعه گرفته تا فرهنگ و ادبیات و هنر را در بر می‌گیرد. نقش اساسی او در روان‌کاوی -که به روان‌کاوی لکانی مشهور است- توانست از او چهره‌ای درخشان در این علم بسازد؛ تا آن‌جا که او را پس از زیگموند فروید، روان‌شناس اتریشی، اثرگذارترین اندیشمند در این زمینه شناخته‌اند. لکان با طرح اندیشه‌های انتقادی و البته ترکیب آن با روانکاوی بر آثار و نظریات بسیاری از نظریه‌پردازان و فیلسوفان هم‌عصر خود و پس از آن تأثیر گذاشت و اندیشمندان بسیاری با تأثیر از لکان بنیان‌های نظریه‌های خود را بنا گذاشتند.

کتاب چپ لکانی (The Lacanian Left) نوشته‌ی یانیس استاوراکاکیس (Yannis Stavrakakis) یکی از آثار مهمی است که تأثیر اندیشه‌ی لکان را در نگاه فیلسوفان و نظریه‌پردازان دیگر نشان می‌دهد. در این کتاب، نویسنده تلاش می‌کند تا نظریات و آثار فیلسوفان و متفکران را در زمینه‌ی سیاست، روان‌کاوی و نظریه و رابطه‌ی آن‌ها را با دیدگاه‌های لکان (چپ لکانی) به شکل دایره‌وار ترسیم کند تا نسبت دوری یا نزدیکی هر کدام از این اندیشه‌ها را با دیدگاه لکانی روشن سازد. این کتاب تحلیل‌های مختلفی را که درباره‌ی نظریه‌ی روان‌کاوی لکان بیان شده مورد نقد و واکاوی قرار می‌دهد و از این طریق راهی برای شناخت اندیشه‌های این فیلسوفان می‌گشاید.

به باور یانیس استاوراکاکیس در حدود دو دهه‌ی گذشته، روان‌کاوی، به‌ویژه نظریه‌های لکان در حوزه‌ی علوم سیاسی، کاربرد فراوانی پیدا کرده است؛ تا آنجا که این دیدگاه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین منابع برای جهت‌گیری مجدد تئوری سیاسی معاصر و تحلیل انتقادی میان اندیشمندان این حوزه مطرح شده است. در این زمینه مراجع مختلف و حتی آکادمیک سیاسی نیز در زمینه‌ی روان‌کاوی و آرای ژاک لکان ورود کرده‌اند و مقالات بسیاری با تأثیر از این شیوه‌ی تفکر در مجلات مختلف علمی علوم سیاسی نوشته و منتشر شده است. به همین دلیل بررسی دیدگاه فیلسوفانی همچون اسلاووی ژیژک، آلن بدیو و ارنستو لاکلائو در زمینه‌ی طرح مباحث سیاسی لکان ضروری و راهگشا به‌نظر می‌رسد؛ هر چند همه‌ی این فیلسوفان نسبتی یکسان با اندیشه‌های لکان نداشته‌اند و هر کدام نسبتی معین از آن را نمایندگی می‌کنند، درعین‌حال اغلب این متفکران دارای گرایش چپ هستند.

کتاب چپ لکانی نوشته‌ی یانیس استاوراکاکیس با ترجمه‌ی عباس زیدی‌زاده از سوی مؤسسه‌ی انتشاراتی فلسفه منتشر و به بازار کتاب عرضه شده است.

نکوداشت‌های کتاب چپ لکانی

• کتاب چپ لکانی به بحث در مورد آینده‌ی دموکراسی و نقش روانکاوی لکانی در نظریه‌ی سیاسی می‌پردازد. این کتاب در تشریح مشارکت‌های متفکران دیگر و همچنین به‌کارگیری نظریه‌ی لکانی در زمینه‌های مختلف مانند تبلیغات، روابط‌عمومی و هویت اروپایی مؤثر است. (نقد کتاب H.net)

• این کتاب روشن و متقاعدکننده با برخی از مهم‌ترین دغدغه‌های سیاسی که امروز با آن روبه‌رو هستیم، دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ اما استاوراکاکیس با خوش‌بینی تزلزل‌ناپذیری می‌نویسد و به‌طور قوی استدلال می‌کند که اخلاق و روانکاوی می‌توانند اتحادهای دموکراتیک را دوباره تقویت و تا حدی بازتعریف کنند. (کریستوفر لین، استاد دانشگاه نورث‌وسترن)

• در این کتاب خواندنی و روشنگر، استاوراکاکیس ماهرانه محدودیت‌های عاطفی تحلیل گفتمان را بررسی و درعین‌حال پتانسیل دگرگون‌کننده‌ی نظریه‌ی سیاسی لکانی را آشکار می‌کند. برای هر کسی که به دنبال رویکردهای بدیع به ناسیونالیسم، مصرف‌گرایی و دیگر معماهای سیاسی و اجتماعی روزگار ماست، این اثر خواندنی است. (جی. کی گیبسون گراهام)

کتاب چپ لکانی برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به فلسفه، علوم اجتماعی، روان‌کاوی و نظریه‌های سیاسی یک کتاب مؤثر و خواندنی است؛ به‌ویژه افرادی که طرفدار نظریات و دیدگاه‌های لکان هستند از این کتاب لذت خواهند برد.

با یانیس استاوراکاکیس بیشتر آشنا شویم

یانیس استاوراکاکیس (متولد سال 1970) فیلسوف، نظریه‌پرداز سیاسی و نویسنده‌ی یونانی بریتانیایی است. وی دانش‌آموخته‌ی علوم سیاسی و فلسفه و عضوی از مکتب تحلیل گفتمان اسکس است و اغلب به دلیل کاوش‌هایش در مورد اهمیت نظریه‌ی روانکاوی (فروید و لاکان) برای تحلیل سیاسی و فرهنگی معاصر و به دلیل مطالعات گفتمانی‌اش در مورد پوپولیسم شناخته شده است.

جملات برگزیده‌ی کتاب چپ لکانی

• میل جوهر انسان است. (اسپینوزا)
• هر اقتصاد سیاسی برگرفته از لیبیدو است. (ژان فرانکس لیوتا)
• هیچ‌کس نمی‌تواند بشریت را در برابر حماقت یا خودکشی محافظت کند. (کورنلیوس کاستوریادیس)
• من تنها‌ در صورتی خودمختار هستم که خاستگاه آنچه باشم که خواهد بود و خودم را چنان بشناسم. (کورنلیوس کاستوریادیس)
• در واقع، ایده مدرن ملت حتی در افق اندیشه کلاسیک واقع نشده است و صرفاً اقبال یک واژه نیست که این را به ما نشان می‌دهد. (ژاک لکان)

در بخشی از کتاب چپ لکانی می‌خوانیم

شکی نیست که مدرنیته نشان‌دهنده تغییری در مدیریت نمادین و خیالی ما از نفی‌گرایی و احتمال است. از یک سو، ماهیت سازنده آن را برجسته کرده است: دنیای بدون خدا، جها‌نی است که آشکارا فاقد نوید و تضمین حل نهایی نفی‌گرایی است. از سوی دیگر، مدرنیته که نمی‌تواند مسئولیت کامل چنین شناخت ریشه‌ا‌ی، چنین آگاهی مخربی را به عهده بگیرد، دوباره زمینه اخلاق پیشامدرن هماهنگی را اشغال کرده است و اغلب عقل را جایگزین خدا می‌کند. پیامدهای سیاسی و نها‌دی این تحولات چیست؟ به نظر می‌رسد که مدرنیته سیاسی بین (حداقل) سه پاسخ در برابر نفی‌گرایی، فقدان ژوئیسانس (کل) در نوسان بوده است: من از آن‌ها‌ به عنوان پاسخ آرمان‌شهری، دموکراتیک و پست دموکراتیک یاد می‌کنم.

اولین پاسخ، پاسخی که مجدداً زمینه متافیزیک پیشامدرن را اشغال می‌کند، با برخی جهش‌ها‌ در آرمان‌شهر سیاسی مدرن و به بهترین وجه نشان داده می‌شود. من در اینجا از آرمان‌شهر به معنای قوی واژه استفاده می‌کنم، به‌عنوان گفتمانی که راه‌حل‌ها‌ی سیاسی نهایی را از منظر موضوعی که باید بداند، ارائه می‌دهد، که شفافیت و اقتدارش فی نفسه مورد تردید قرار نمی‌گیرد.

فاشیسم و استالینیسم علی‌رغم تفاوت‌ها‌ی مهم بسیارشان دو نمونه بارز هستند. آنچه در اینجا غالب است ترس از رویارویی با نفی‌گرایی است بدون توسل به اطمینان از دستیابی به نظمی دیگر (‌ژوئیسانس بی‌حد و حصر)، جامعه‌ا‌ی آرمان‌شهری، آینده‌ا‌ی هماهنگ که نفی‌گرایی‌ها‌ را یک بار برای همیشه از بین می‌برد. تروتسکی جوان بیست‌ودوساله، که به سیبری تبعید شده است، این احساس را در نوشته‌ها‌ی خود به آشکارترین وجه بیان کرده است.

فهرست مطالب کتاب

یادداشت کتاب‌شناختی
سپاسگزاری
مقدمه: جایگاه چپ لکانی
لکان سیاسی
یادداشت‌ها
فصل اول: تئوری: دیالکتیک انکار
تضادها‌ی آفرینشگری: لکان و کاستوریادیس
غلبه بر خصومت
ساخت اجتماعی
حدود ساخت‌گرایی: آفرینشگری و ازخودبیگانگی
پارادوکس‌ها‌ی اجتماعی‌شدن
مواجهه با امر سیاسی
یادداشت‌ها
فصل دوم: لاکلائو در برابر لکان درباره ژوئیسانس
مذاکره‌ی حدود مؤثر گفتمان
تناسب گفتمانی لکان: دستاوردها‌ و حدود‌
جایگاه امر عاطفی و ژوئیسانس!
امر واقع منفی و مثبت
ابعاد منفی امر واقع: حدود گفتمان و شاخص نابسامانی
ابعاد مثبت امر واقع 1: دال‌ها‌ی خالی و ابژه خُرد
ابعاد مثبت امر واقع 2: از فانتزی تا نشانه
لاکلائو در مورد ژوئیسانس: عبور از خط مرزی؟
اذعان به تغییر موضع: امر عاطفی و ژوئیسانس در نظریه لکانی
ریسک کردن: چالش‌ها‌ی نظریه گفتمان
یادداشت‌ها
فصل سوم: «تحریفات» ژیژکی: فریب آنتیگون و فتیشیسم
قانون عمل انقلابی ژیژک: پیشگامی برای چپ لکانی؟
ابها‌مات کنش در لکان و ژیژک
آنتیگون آرمانی
دگرگونی‌ها‌ی لکانی
فقدان در مقابل معجزه الهی
تحقق مجدد کنش: از رویداد به رویدادگری «تحریفات» ژیژکی
از ساختار به جوهر: کنش و دموکراسی
فراتر از فتیشیسم: حلقه مفقوده
یادداشت‌ها
گذاری بر بدیو
یادداشت‌ها‌
قسمت دوم: تجزیه و تحلیل: دیالکتیک لذت
فصل چهارم: چه چیزی کار ساز است؟ از قدرت نمادین تا ژوئیسانس
تئوری‌ها‌ و کاربست
اقتدار و قدرت نمادین
فراتر از اقتدار نمادین: فانتزی و امر عاطفی
سیاست ژوئیسانس
یادداشت‌ها‌
فصل پنجم: لذت بردن از ملت: یک داستان موفقیت؟
رویکرد به ملت
پارادوکس هویت ملی و حدود برساخت‌گرایی
شکل و نیرو
توپولوژی ژوئیسانس
لذت (فقدان) ملی
سانسور ساحت عاطفی
یادداشت‌ها‌
فصل ششم: فقدان اشتیاق: بازنگری هویت اروپایی
اروپا در کانون توجه
ساخت هویت اروپایی
از منظر رویه سیاسی...
... از منظر تحلیل آکادمیک
دیگرِ سخیف اروپا
چه باید کرد؟
یادداشت‌ها‌
فصل هفتم: «سیاست مصرف ‌گرای ژوئیسانس» و فانتزی تبلیغاتی
مصرف‌گرایی پیروز
روانکاوی مصرف‌گرایی
نیاز، آرزو، خیال... و فراتر از آن
مصرف، لذت و نظم اجتماعی
یادداشت‌ها‌
فصل هشتم: دموکراسی در دوران پسادموکراتیک
دموکراسی و چپ لکانی: روابط دوسوگرایی
روند پسادموکراتیک
پارادوکس‌ها‌ی دموکراسی: باستانی و مدرن
مطابقت با چالش: سوءگیری لکانی
سوگواری زایا
ژوئیسانس دموکراتیک
یادداشت‌ها‌
نمایه