معرفی و دانلود کتاب تالستوی و شوپنهاور

معرفی کتاب تالستوی و شوپنهاور

کتاب تالستوی و شوپنهاور نوشته‌ی مسعود قدیم فلاح و سینا حسینی اثری تحلیلی و پژوهشی در حوزه‌ی نقد ادبی است که تأثیر تفکرات و فلسفه‌ی آرتور شوپنهاور بر لئو تولستوی را مورد بررسی قرار می‌دهد. مؤلفان کتاب، علاوه‌ بر شرح نظریات شوپنهاور، از چگونگی تأثیرگذاری او بر تولستوی می‌گویند و از این رهگذر به تحلیل شخصیت‌های اصلی رمان‌های این مؤلف روسی می‌رسند.

درباره‌ی کتاب تالستوی و شوپنهاور

یکی از موضوعاتی که در عین برخورداری از اهمیت فراوان، کمتر مورد توجه پژوهشگران ادبیات قرار گرفته، تأثیرگذاری فلسفه‌ی آرتور شوپنهاور، فیلسوف شهیر آلمانی بر لئو تولستوی نویسنده‌ی برجسته‌ی روسی است. تأثیراتی که به هیچ وجه قابل انکار نیستند و درک آن به فهم بهتر آثار تولستوی نیز کمک می‌کند. ازاین‌رو مسعود قدیم فلاح و سینا حسینی در تلاش‌اند تا در کتاب تالستوی و شوپنهاور به شکل مفصل به این موضوع مهم بپردازند و این اثرگذاری عمیق را بر داستان‌ها و رمان‌های تولستوی مورد واکاوی قرار دهند.

مسعود قدیم فلاح و سینا حسینی کتاب تالستوی و شوپنهاور را در دو بخش تنظیم و تدوین کرده‌اند؛ در بخش اول به شکلی مختصر و مفید فلسفه‌ی شوپنهاور را شرح داده‌اند و تمامی مطالب لازم برای درک فلسفه‌ی وی را ارائه کرده‌اند تا خوانندگان‌ با مطالعه‌ی این بخش بتوانند با پیش‌زمینه‌ی لازم به سراغ بخش دوم و مبحث اصلی کتاب بروند. بخش دوم این کتاب از چگونگی تأثیرگذاری مفاهیم «اراده» و «تصور» به‌عنوان اندیشه‌های اساسی شوپنهاور بر آثار تولستوی سخن به میان می‌آورد، ماهیت این تأثیر را بررسی می‌کند و سپس با تکیه بر این یافته‌ها، شخصیت‌های اصلی رمان‌های تولستوی به‌ویژه رمان رستاخیز» و آناکارنینا را تفسیر، تحلیل و واکاوی می‌کند.

شاید برای برخی این پرسش مطرح شود که اهمیت این پژوهش در چیست و چنین تحلیل و واکاوی‌ای پس از گذشت ده‌ها سال از مرگ تولستوی، چه ضرورتی دارد؟ برای پاسخ به این پرسش کافی است به سیر جریان‌های سیاسی در طول تاریخ کشورمان نگاه بیندازیم تا به سادگی از تأثیر ژرف ادبیات روسیه و به تبَعِ آن تولستوی، بر سیر اندیشه‌ی ایرانیان و همین‌طور شکل‌گیری افکار سوسیالیستی و مارکسیستی در دهه‌های مختلف را به چشم ببینیم.

از سوی دیگر تاکنون بسیاری از آثار تألیفی در کشور که به این نویسنده‌ی روسی پرداخته‌اند، اغلب به اشاره‌ای مختصر درمورد این تأثیر بسنده کرده‌اند و تحلیلی درخور ارائه نداده‌اند. به‌علاوه چنین تحلیل و پژوهشی می‌تواند بسیاری از کج‌فهمی‌ها و سوءتفاهم‌های برداشت شده از آثار تولستوی را از بین ببرد و درک روشن و واضحی را از این نویسنده و آثارش برای مخاطبان ادبیات فراهم آورد. بنابراین این کتاب می‌تواند به نوبه‌ی خود خلأ بزرگی را جبران کند و آغازگر راهی برای پژوهش‌های گسترده‌تر باشد.

گفتنی‌ست که کتاب تالستوی و شوپنهاور به مجموعه‌ کتاب‌هایی تحت عنوان «عصر طلایی» تعلق دارد که به بررسی نگرش هفت نویسنده‌ی برجسته‌ی روسی اختصاص پیدا کرده است. مجموعه‌ی ارزنده‌ای که با تلاش انتشارات علمی و فرهنگی رهسپار بازار کتاب شده است.

کتاب تالستوی و شوپنهاور برای چه کسانی مناسب است؟

تمامی علاقه‌مندان به حوزه‌ی نقد ادبی، به‌ویژه شیفتگان ادبیات روسیه و کسانی که از تلفیق ادبیات و فلسفه لذت می‌برند، از این کتاب بهره‌ی بسیاری خواهند برد.

در بخشی از کتاب تالستوی و شوپنهاور می‌خوانیم

تأثیر آرتور شوپنهاور بر لف تالستوی چنان ژرف و عمیق است که سوای از تأیید متفکران دیگر، خود تالستوی نیز این امر را تصدیق می‌کند و بارها و بارها در آثاری چون اعتراف من و رستاخیز از آن نام می‌برد و مهم‌تر از تمام این دلایل، شخص او در نامه‌ای به دوستش آفانسی آفانسی‌یویچ می‌نویسد: «آیا می‌دانید در تابستان گذشته چه چیزی برای من معنابخش بود؟ اشتیاقی تمام‌نشدنی نسبت به شوپنهاور و مجموعه‌ای کامل از لذت‌های فکری که تا قبل از این هیچ‌وقت تجربه نکرده بودم... و همه‌ی آن‌ها [آثار شوپنهاور] را خواندم (همچنین، مشغول خواندن کانت شدم) و شاید تا کنون هیچ‌کسی در مکتب او آن‌قدر مطالعه نکرده و نیاموخته است که من در تابستان گذشته. شاید در آینده نظرم تغییر کند اما در حال حاضر مطمئنم شوپنهاور نابغه‌ترین انسان‌ها است.» (Christian, 1978, p. 221) برایان مگی درباره‌ی این نامه‌ی بسیار مهم در بررسی زندگی لف تالستوی می‌نویسد: «تولستوی از 1863 تا 1869 روی جنگ و صلح، و از 1873 تا 1877 روی آنا کارنینا کار کرد. او به محض تمام کردن جنگ و صلح غرق مطالعه‌ی شوپنهاور شد، و بی‌درنگ سرمست شد» (مگی، 1392، صص 528-529). او پس از این عبارات به همین نامه‌ی تالستوی به دوست صمیمی‌اش آفانسی‌فت اشاره می‌کند و در نشان دادن میزان اهمیت تأثیر شوپنهاور بر تالستوی نیز می‌نویسد: «تولستوی پرتره‌ی شوپنهاور را خریداری کرد و آن را به دیوار اتاق مطالعه‌اش آویخت. او به این نتیجه رسیده بود که شوپنهاور ما را تا جایی که فلسفه می‌تواند ببرد می‌برد. دیگر هرگز این نظرش را عوض نکرد و شوپنهاور برای او یک نقطه‌ی ارجاع مهم باقی ماند، اما معنای آن برای او دست‌خوش انقلابی 180 درجه‌ای شد.» (همان‌جا)

پس اکنون مسئله‌ی اصلی نوشتار حاضر فهم چگونگی تأثیر فلسفه‌ی آرتور شوپنهاور در آثار تالستوی و همچنین تحلیل نشانه‌های این تأثیر در داستان‌های نویسنده‌ی روس است. تالستوی در همین نامه‌ی ذکرشده به آفانسی می‌نویسد که چنان جذب شوپنهاور شده و چنان از ناشناس ماندن چنین انسان نابغه‌ای متعجب است که قصد و حتی شروع به ترجمه‌ی جهان همچون اراده و تصور به زبان روسی کرده است و از او نیز تقاضای کمک و همکاری دارد.