معرفی و دانلود کتاب حقوق خانواده

معرفی کتاب حقوق خانواده

دانشجویان رشته‌ی حقوق و تمامی افرادی که به واسطه‌ی موقعیت شغلی خود مدام با مراجع قضایی در ارتباط هستند، می‌توانند با خواندن کتاب حقوق خانواده و مطالعه‌ی دقیق توضیحات علی اصغر دل زنده روی در این کتاب، عقد نکاح و جوانب گوناگون آن را در بستر قانون فعلی کشورمان مورد تحلیل قرار دهند. مرحله‌ی پیش از عقد نکاح، ضوابط مربوط به این نوع قرارداد، همچنین نحوه‌ی انحلال آن، موضوعاتی هستند که به‌تفصیل در این کتاب حوزه‌ی حقوق تشریح شده‌اند.

درباره‌ی کتاب حقوق خانواده

بارها در کتاب‌های جامعه‌شناختی، فلسفی یا تاریخی، دیده و خوانده‌ایم که انسان موجودی است اجتماعی و برای تأمین نیازهای حیاتی خود به‌ناچار باید به‌صورت گروهی و در ارتباط با سایر انسان‌ها زندگی کند. یکی از مهم‌ترین وجوه زندگی اجتماعی انسان‌ها در کانون خانواده رقم می‌خورد. زن و مرد با بستن پیمان زناشویی، زندگی مشترک خود را آغاز کرده و به این شکل، کوچک‌ترین نهاد اجتماعی را پدید می‌آورند. این نهاد اجتماعی از موضوعات اصلی بسیاری از شاخه‌های علوم انسانی محسوب می‌شود. رشته‌ی حقوق نیز به‌عنوان یکی از شناخته‌شده‌ترین و پرکاربردترین گرایش‌های علوم انسانی، همواره توجه ویژه‌ای به خانواده و مسائل مربوط به آن داشته. یکی از بهترین منابعی که می‌توانید با رجوع به آن، اطلاعات خود را در زمینه‌ی جنبه‌های حقوقی پدیده‌ی خانواده افزایش دهید، هم‌اکنون روبه‌رویتان قرار گرفته است. علی اصغر دل زنده روی در کتاب حقوق خانواده، انواع پیامدها و اثرات قانونی ازدواج و تشکیل خانواده را برای شما شرح می‌دهد.

گفتیم بخش گسترده‌ای از نیازهای انسان‌ها در ارتباط مستقیم با سایر انسان‌ها برطرف می‌شود. از میان چنین نیازهایی می‌توان نیاز به هم‌زیستی مسالمت‌آمیز، تولید نسل و زندگی مشترک را نام برد. طبق قوانین جمهوری اسلامی، چنین نیازهایی باید در چارچوب خانواده و از طریق عقد نکاح برآورده شوند. به همین منظور، بخش‌هایی از مواد قانون مدنی به شرح عقد نکاح، روابط و وظایف زوجین، همچنین تبعات حقوقی و قانونی این نوع عقد اختصاص پیدا کرده‌اند. علاوه‌بر قانون مدنی، امروزه قانون حمایت از حقوق خانواده نیز وضع شده که بیشتر تمرکز خود را بر حقوق زنان قرار داده و به نظر نمی‌رسد به حقوق اطفال و کودکان توجه کافی داشته باشد. به‌هر‌حال، این قانون هم به‌عنوان مکمل قانون مدنی در دعاوی مربوط به حوزه‌ی خانواده از اهمیت بالایی برخوردار است و شناخت دقیق آن برای تمامی فعالان و دست‌اندرکاران مراجع قضایی ضرورت دارد. کتابی که پیش رو دارید، مسائل مربوط به حقوق خانواده را با توجه ویژه به هر دوی این قوانین مورد تحلیل و بررسی قرار داده تا سیمایی واقع‌گرایانه از وضعیت کنونی حقوق خانواده در ایران به شما ارائه کند.

کتاب حاضر دو بخش کلی را دربرمی‌گیرد و هر کدام از آن‌ها فصول و مباحث متنوعی را شامل می‌شوند. در ادامه، ابتدا موضوعات بخش اول را مطرح خواهیم کرد و بعد از آن، گریزی به مسائل بخش دوم خواهیم زد. در فصل اول بخش نخست، جایگاه و ماهیت نکاح، طبق متون قانونی کشورمان مشخص می‌شود. سپس، دو موضوع خواستگاری و نامزدی با نگاهی به جنبه‌های حقوقی و قانونی آن‌ها تحلیل می‌شوند. در فصل دوم، نحوه‌ی انعقاد قرارداد نکاح و میزان اعتبار آن مورد توجه بوده است. شروط لازم برای عقد نکاح، موانعی که بر سر راه آن وجود دارد، آثار حقوقی آن، تعهداتی که زوجین با جاری شدن عقد نکاح نسبت به یکدیگر خواهند داشت‌ و تعیین شروط ضمن عقد، موضوعات محوری فصل سوم را تشکیل می‌دهند.

در بخش دوم کتاب حقوق خانواده، به انحلال عقد نکاح پرداخته شده است. فصل اول آن به طلاق، شروط لازم برای آن، موارد طلاق و آثاری که به دنبال دارد اشاره می‌کند. در فصل دوم، فسخ به‌عنوان یکی دیگر از روش‌های انحلال نکاح معرفی می‌شود و زوایای گوناگون آن تحلیل می‌شود. قواعد عمومی مرتبط با فسخ قرارداد و خیارات فسخ، از جمله مباحث اصلی این فصل به شمار می‌روند. همان‌طور که حتماً اطلاع دارید، بعد از انحلال نکاح، لازم است که زوجه عدّه نگه‌دارد و طی یک مدت‌زمان معین، همسر دیگری اختیار نکند. مفهوم عدّه و انواع آن در فصل سوم بخش دوم مورد واکاوی قرار گرفته‌اند.

اگرچه کتابی که علی اصغر دل زنده روی نوشته بیشتر برای دانشجویان رشته‌ی حقوق کارآیی دارد، بااین‌حال، افرادی که قصد دارند اطلاعات خود را در زمینه‌ی حقوق خانواده ارتقا دهند نیز می‌توانند از مطالعه‌ی آن بهره ببرند. متأسفانه سطح سواد عمومی در مورد مسائل حقوقی بسیار ناچیز است و بسیاری از افراد آن‌گونه که لازم است از وظایف و حقوق خود در رابطه با مسائل گوناگون خبر ندارند. خواندن کتاب حقوق خانواده به این افراد کمک می‌کند دست‌کم در مورد ابعاد قانونی ازدواج و طلاق، نکته‌های کاربردی و مفیدی را بیاموزند. البته این نکته را فراموش نکنید که اثر حاضر مانند سایر کتب حقوقی، از اصطلاحات و واژگانی استفاده کرده که شاید درک آن‌ها برای مخاطبان عام کمی دشوار باشد؛ اما به‌طور کلی، نویسنده سعی داشته با زبانی ساده و قابل‌درک، مباحث مورد نظر خود را شرح دهد. از سوی دیگر، دانشجویان رشته‌ی حقوق می‌توانند این اثر را به چشم یک منبع کمک‌آموزشی ببینند که در درک درس‌های اصلی‌شان، به‌خصوص درس‌های مدنی 2 و 5، به یاری‌شان می‌آید.

این کتاب حوزه‌ی حقوق، به کوشش نشر چتر دانش در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.

کتاب حقوق خانواده برای چه کسانی مناسب است؟

دانشجویان رشته‌ی حقوق و پژوهشگران این حوزه، برای آشنایی بیشتر با قواعد و مقررات سیستم قضایی ایران در رابطه با نکاح، طلاق و خانواده می‌توانند به کتاب حقوق خانواده مراجعه کنند.

در بخشی از کتاب حقوق خانواده می‌خوانیم

ازدواج سفید

نکاحی است که در آن زن و مرد بدون انعقاد عقد نکاح، مبادرت به ادامه زندگی مشترک با یکدیگر می‌نمایند، چنین نکاحی می‌تواند مقدمه‌ای برای انعقاد عقد قانونی و رسمی باشد.

اطلاق عنوان نکاح برچنین عملی صحیح نمی‌باشد. عملی از لحاظ حقوقی عقد محسوب می‌شود که محصول تراضی مشترک زوجین برای ایجاد ماهیتی حقوقی باشد. در مواردی که زوجین بدون انعقاد عقد مبادرت به زندگی مشترک می‌کنند، هیچ‌گونه آثار حقوقی مترتب نمی‌شود، روابط جنسی آن‌ها زنا محسوب می‌شود و فرزندان ناشی از آن نیز فرزندانی نامشروع هستند، هرچند آن‌ها در آینده مبادرت به انعقاد عقد نمایند. اطلاق عناوینی همچون نامزدی، لزوم آشنایی بیشتر زوجین و... نمی‌تواند توجیه‌کننده چنین نکاحی باشد. این نوع نکاح از نظر قانون مدنی بی‌اثر است. در مواردی که دو نفر بدون انعقاد عقد نکاح، مبادرت به زندگی مشترک با هم ‌نمایند، هیچ‌یک نمی‌توانند با توجه به قاعده ید و سکونت مشترک، مدعی رابطه زوجیت با دیگری شوند.

چنین عملی مغایر بافرهنگ‌ها و ارزش‌های اجتماعی حاکم بر جامعه است و رواج آن در جامعه عواقب و خطرات بسیار زیادی را به همراه دارد. گسستگی نظام خانواده، بی‌ارزش شدن هنجارها و داده‌های اخلاقی، رواج روابط نامشروع جنسی و... تنها بخشی از توالی فاسد این نوع نکاح است. قانون‌گذار می‌بایست با جرم‌انگاری نمودن این نوع نکاح به مقابله با آن بشتابد. درحال حاضر، ضمانت اجرای کیفری این نوع نکاح را می‌توان در پرتو ماده 637 ق. م. ا جستجو نمود. در ماده مزبور می‌خوانیم: «هرگاه زن و مردی که بین آن‌ها علقه زوجیت نباشد، مرتکب روابط نامشروع یا عمل منافی عفت غیر از زنا از قبیل تقبیل یا مضاجعه ‌شوند، به شلاق تا نود و نه ضربه محکوم خواهند شد و اگر عمل با عنف و اکراه باشد فقط اکراه‌کننده تعزیر می‌شود.» شکی نیست چنانچه زن و مرد مبادرت به انجام عمل شنیع زنا نمایند، مجازات زنا برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود.

فهرست مطالب کتاب

سخن ناشر
مقدمه
بخش اول: نکاح
فصل اول: جایگاه نکاح
مبحث اول: ماهیت نکاح
مبحث دوم: خواستگاری و نامزدی
فصل دوم: انعقاد و اعتبار نکاح
مبحث اول: شرایط نکاح
مبحث دوم: موانع نکاح
فصل سوم: آثار نکاح
مبحث اول: تعهدات زوجین
مبحث دوم: شروط ضمن عقد نکاح
بخش دوم: انحلال نکاح
فصل اول: طلاق
مبحث اول: جایگاه طلاق
مبحث دوم: شرایط طلاق
مبحث سوم: موارد طلاق
مبحث چهارم: آثار طلاق
فصل دوم: فسخ
مبحث اول: جایگاه فسخ نکاح
مبحث دوم: قواعد عمومی فسخ
مبحث سوم: انواع خیارات
فصل سوم: عدّه
مبحث اول: مفهوم عدّه
مبحث دوم: اقسام عدّه
منابع و مآخذ