معرفی و دانلود کتاب محاکمات نورنبرگ

معرفی کتاب محاکمات نورنبرگ

دادگاه نورنبرگ صحنه‌ای برای محاکمه‌ی جنایتکارانی بود که به‌ زعم بسیاری، بویی از انسانیت نبرده بودند. در کتاب محاکمات نورنبرگ به قلم جان داونپورت می‌خوانید که چگونه رهبران آلمان نازی به‌ خاطر کشتار چند میلیون یهودی دستگیر و زندانی شدند، در یک دادگاه کاملاً عادلانه حضور یافتند و با سرنوشتی که شایسته‌اش بودند، مواجه گشتند.

درباره‌ی کتاب محاکمات نورنبرگ

«ما به آن‌ها شلیک نمی‌کنیم، آن‌ها را در بستری مملو از حشرات نمی‌خوابانیم، آن‌ها را به‌مدت یک هفته در حالت ایستاده نگه نمی‌داریم، با چکمه‌هایمان بهشان لگد نمی‌زنیم، با چماق به سرشان نمی‌کوبیم و آن‌ها را داخل سلول‌هایی نمی‌اندازیم که هزاران نفر دیگر در آن هستند. ما هیچ‌کدام از کارهایی که آن‌ها کردند، انجام نمی‌دهیم! اما به‌ خاطر کشورمان و آیندگان وظیفه‌ داریم که همه‌‌ی آن‌ها را بیابیم و محاکمه کنیم. و هر یک را وادار کنیم که با صدای بلند اعتراف کنند: بله! من یک جلاد و قاتل بودم!»

الکساندر سولژنیتسین، جملات بالا را در کتاب «مجمع‌الجزایر» گولاک نوشته است؛ کتابی در اعتراض به جنایات شوروی. اما این عبارات برای هر جنایتی صدق می‌کند، فرقی ندارد که در کجای جهان اتفاق افتاده باشد. سولژنیتسین در بخش دیگری از کتابش می‌گوید: «دادگاه نورنبرگ را باید یکی از دستاوردهای ویژه‌ی قرن بیستم به حساب آورد. آن‌ها ایده‌ی «شر مطلق» را کشتند؛ هر چند که فقط موفق شدند افراد شرور کمی را به سزای اعمالشان برسانند.» وقتی شروع به خواندن کتاب محاکمات نورنبرگ (The Nuremberg Trials) کنید، به ارزش سخنان این نویسنده‌ی شهیر روسی پی خواهید برد. جان داونپورت (John Davenport) در این کتاب شما را با حقایق جنایتی هولناک مواجه می‌کند.

واقعه‌ی هولوکاست و کشتار شش میلیون یهودی، یکی از تاریک‌ترین جنایت‌های تاریخ بشر محسوب می‌شود. زمانی که نازی‌ها در سال 1939 به لهستان حمله کردند و جنگ جهانی را آغاز نمودند، شاید حتی سران ارتش نازی هم فکر نمی‌کردند که در طول شش سال، دست به چنین جنایات مهیبی بزنند. حزب ناسیونال سوسیالیست کارگران آلمان یا همان حزب نازی، در طول دوران تسلطش به چنان اعمال وحشیانه‌ای دست زد که بعد از پایان جنگ جهانی دوم، محاکمه‌ی سران این حزب به یکی از مهم‌ترین اقدامات کشورهای پیروز جنگ تبدیل شد. تا آن‌زمان هیتلر، هیملر، گوبلز و بسیاری از متنفذین این حزب خود را کشته بودند و با مرگشان، از چنگ عدالت گریختند. برخی دیگر نیز به دوردست‌ها فرار کرده بودند تا دست هیچ بنی‌بشری به آن‌ها نرسد؛ غافل از اینکه از سرنوشت محتوم نمی‌توان گریخت. جان داونپورت در فصل اول کتاب محاکمات نورنبرگ توضیح می‌دهد که پایان جنگ جهانی دوم، چه بر سر حزب نازی و آلمان آورد.

رهبران حزب نازی و دیگر جنایتکاران مرتبط با این حزب، در بهار 1945 دستگیر شدند. آن‌ها در دو زندان به نام‌های اَشکَن و داستبین زندانی شدند تا زمان بازجویی‌شان فرابرسد. فصل دوم کتاب به بازجویی از رودولف هس، هرمان گورینگ و دیگر متهمان اختصاص دارد. در فصل سوم کتاب محاکمات نورنبرگ می‌خوانید که چگونه کشورهای پیروز جنگ جهانی دوم، دادستان‌ها، قضات و وکیلان مدافع خبره و باتجربه را در چنین دادگاه بزرگی به کار گرفتند. شاید با خود فکر کنید که وکیلان مدافع چه برای گفتن داشتند؟ دادگاه نورنبرگ قرار بود یکی از بزرگ‌ترین تجلی‌های عدالت برای بشر باشد. متهمان، با هر درجه‌ای از جنایت، باید در محکمه‌ی عدل حاضر می‌شدند و بعد از طی روندی قانونی، به سزای اعمالشان می‌رسیدند. شاید وکلای مدافع جز عذر بدتر از تقصیر یا اثبات مبتلا بودن موکلشان به بیماری روانی هیچ دست‌آویزی نداشتند؛ اما عدالت از هر چیزی مهم‌تر بود. جان داونپورت در همین فصل توضیح می‌دهد که چرا شهر نورنبرگ به‌عنوان مکان برگزاری دادگاه انتخاب شد.

فصل چهارم و پنجم کتاب محاکمات نورنبرگ، درباره‌ی دادرسی‌ها و جلسات محاکمه است. وقتی از متهمان پرسیده می‌شد که گناهکار هستند یا بی‌گناه، همگی پاسخ می‌دادند که بی‌گناه هستند و فقط برای اطاعت از مافوقشان، به چنین کارهای رذیلانه‌ای دست زدند. در اینجاست که با طبیعت واقعی انسان مواجه می‌شوید. جان داونپورت در فصل پنجم به محاکمه‌ی رهبران حزب نازی پرداخته است. شاید یکی از جذاب‌ترین بخش‌های کتاب، مربوط به جلسات دادرسی گورینگ باشد. دست راست هیتلر، هرمان گورینگ، در این دادگاه با خونسردی و اعتمادبه‌نفس از خود دفاع می‌کرد. اگر تصویر او را در کتاب محاکمات نورنبرگ ببینید، متوجه می‌شوید که حتی لبخندی سرخوشانه بر لب داشت! سپس نوبت به رودولف هس می‌رسد که وضعیت ذهنی مغشوشش قضات را به شک می‌اندازد: آیا او وانمود می‌کرد که حافظه‌اش را از دست داده یا واقعاً چنین اتفاقی افتاده بود؟ فصل پنجم تمام متهمان شهادت می‌دهند و جلسات دفاع خاتمه می‌یابد. حال نوبت قاضیان دادگاه است که تصمیم نهایی را بگیرند و عدالت را به اجرا درآورند.

فصل ششم کتاب راجع‌ به آخرین اظهارات متهمان، واپسین تلاش‌های وکلای مدافع و اظهارات دادستان‌هاست. شاید بحث‌های میان قضات دادگاه نورنبرگ از جذاب‌ترین بحث‌های مطرح‌شده در تاریخ باشد. چنین محاکمه‌ای تا به آن‌ روز سابقه نداشت و حال آن‌ها مجبور بودند بسیاری از اصطلاحات قضایی را بازتعریف کنند. حکم برخی از افراد چون گورینگ از همان ابتدا مشخص بود. نهایتاً تنها سه نفر بی‌گناه اعلام شدند و از زندان آزاد گشتند. در این میان فقط رودولف هس بود که تا آخرین لحظه‌ی زندگی‌اش در حبس ابد باقی ماند و وقتی فهمید هیچ امیدی به آزادی‌اش نیست، خود را حلق‌آویز کرد. و بدین ترتیب یکی از تاریک‌ترین دوران‌های بشریت با مجموعه‌ای از محاکمات عادلانه به پایان می‌رسد.

جان داونپورت معتقد است که نورنبرگ را می‌توان الگویی تمام‌عیار برای دادگاه‌های بین‌المللی در نظر گرفت. و در پایان این سؤال در ذهن شما می‌چرخد و می‌چرخد: اگر من هم جای سران حزب نازی بودم، دست به چنین اعمال دهشتناکی می‌زدم؟ شاید بهتر باشد با مفهومی به نام «آزمایش‌های میلگرام» آشنا باشید تا به عمق مفهوم این پرسش پی ببرید.

کتاب محاکمات نورنبرگ را مهدی حقیقت‌خواه به زبان فارسی برگردانده. انتشارات ققنوس این کتاب جذاب و خواندنی را در مجموعه‌ی تاریخ جهان خود به انتشار درآورده است.

درباره‌ی مجموعه تاریخ جهان

مجموعه‌ی تاریخ جهان نام مجموعه‌ای 87 جلدی از انتشارات ققنوس است که هر جلد آن ترجمه‌ای از مجموعه‌‌ی World History به حساب می‌آید. دان ناردو، مایکل وی. آزکان، جیمز آ. کوریک و بسیاری دیگر از صاحب‌نظران حوزه‌ی تاریخ، نویسندگان هر جلد از این مجموعه هستند. هر جلد از مجموعه‌ی تاریخ جهان یک دوره‌ی مهم تاریخی را از نظر سیاسی، اجتماعی، تاریخی و فرهنگی با زبانی ساده به خوانندگان می‌شناساند. بعضی از کتاب‌های این مجموعه عبارتند از: «جنگ کره»، «آمریکا و روسیه»، «اسطوره‌های یونان و روم»، «پیدایش مسیحیت»، «جنگ کریمه»، «امپراتوری مغول» و... . مخاطبان اصلی این کتاب‌ها نوجوانانی هستند که می‌خواهند دانش عمومی خود را پایه‌ریزی کنند اما بزرگسالان و علاقه‌مندان و پژوهشگران نیز می‌توانند از مطالب کتاب‌های این مجموعه بهره‌ی بسیار ببرند.

کتاب محاکمات نورنبرگ برای چه کسانی مناسب است؟

اگر می‌خواهید بدانید بعد از جنگ جهانی دوم چه بر سر رهبران حزب نازی آمد، کتاب محاکمات نورنبرگ را بخوانید.

در بخشی از کتاب محاکمات نورنبرگ می‌خوانیم

رودولف هِس، معاون هیتلر، در سال 1941 پس از پرواز به اسکاتلند به منظور تلاش براى برقرارى صلح بین بریتانیاى کبیر و آلمان، به دست بریتانیایى‌ها اسیر شده بود. او نخستین مقام بلندپایه‌ی نازى بود که زندانى مى‌شد. اما هِس تنها نخستین فرد از یاران هیتلر بود که به زندان مى‌افتاد. در اواخر بهار 1945، نازى‌ها یکى پس از دیگرى بازداشت و به بازداشتگاه‌هایى که متفقین برپا کرده بودند فرستاده مى‌شدند. هرمان گورینگِ تقریباً 130 کیلویى، رئیس سابق نیروى هوایى هیتلر و نایب فرمانده پیشوا، جزو نخستین بازداشتى‌ها بود. گورینگ، که در سلسله‌مراتب نازى جایگاهش پس از هیتلر بود، زمانى با افتخار اعلام کرده بود: «من وجدان ندارم! آدولف هیتلر وجدان من است!» گورینگ، که معتاد به مواد مخدر بود، لاف مى‌زد که «به‌جز هیتلر، تنها کسى در آلمان بود که از اقتدار شخصى نامحدود برخوردار بود.» به عبارت دیگر، گورینگ از قدرتى برخوردار بود که هیچ‌کس نمى‌توانست از او سلب کند. دامنه‌ی قدرت او در ژوئیه 1941 یعنى زمانى آشکار شد که به دستور هیتلر فرمان نابودى برنامه‌ریزى‌شده‌ی یهودیان اروپا را امضا کرد.

گورینگ، که مى‌دانست مقام بالاى دولتى‌اش ضامن موقعیتش در اسارت خواهد بود، در نهم مه 1945، درست یک روز پس از تسلیم آلمان، خود را تسلیم ارتش آمریکا کرد. او که به همان اندازه از خودپسندى انباشته بود که از نفرت، با خود چمدان‌هایى پر از لباس، پول، جواهرآلات، و مواد مخدر به همراه داشت. گورینگ عاشق تجملات بود و دلیلى نمى‌دید که آدمى به اهمیت او حتى در زندان بدون چیزى‌هاى خوب زندگى کند. گورینگ به این روش زندگى عادت داشت؛ حتى مى‌کوشید اسیرکنندگان خود را مرعوب سازد. وقتى ژنرال آمریکایى او را به بازداشتگاه برد، به او گفت تعلیمى خود را که نشانه‌ی ریاست نیروى هوایى بود تحویل دهد و گورینگ امتناع کرد. به گفته‌ی شاهدان، گورینگ گفت: «ژنرال، نمى‌توانم این را به شما بدهم. این نشانه‌ی اقتدار من است.» افسر آمریکایى که از کوره در رفته بود، فریاد کشید: «شما دیگر هیچ اقتدارى ندارید. آن را تحویل دهید!»

فهرست مطالب کتاب

رویدادهاى مهم در زمان محاکمات نورنبرگ
پیشگفتار: جنایت و جنایتکاران
1: زندانى کردن
2: بازجویى‌ها
3: دادستان‌ها، متهمان، و قضات
4: دادرسى آغاز مى‌شود
5: نازى‌ها در جایگاه
6: داورى
پسگفتار: عدالت پس از نورنبرگ
یادداشت‌ها
براى مطالعه بیش‌تر
آثار مرجع