نیکلای گوگول (Nikolai Gogol) به عنوان یکی از نویسندگان موفق روس شناخته می‌شود. وی پیشقدم رئالیسم انتقادی در ادبیات روسیه و یک طنزپرداز قوی در میان نویسندگان به شمار می‌رود. او در حومه‌ی اوکراین متولد شد و آداب و رسوم قزاق‌ها، زندگی روستایی و فرهنگ عامه‌ی قوی در زادگاهش، زمینه‌ساز روحیه لطیف این نویسنده شد. در دوران دبیرستان استعدادها و توانایی او در نظم و نثر شناسایی شد.
در سنین جوانی گوگول اقدام به انتشار منظومه‌ای که در دوران دبیرستان سروده بود نمود، این اثر با شکست شدیدی مواجه شده به گونه‌ای که او وادار شد نسخه‌های بسیار زیادی از کتاب خود را بخرد و بسوزاند. او اوقات فراغت خود را اغلب به نوشتن اختصاص می‌داد و سعی می‌کرد آنچه که از مناظر طبیعی و بکر و زندگی ساده و زیبای روستایی اوکراین به خاطر می‌آورد را روی کاغذ بیاورد. این نوشته‌ها همچنین الهام گرفته از افسانه‌های قدیمی و ادبیات عامه اوکراین بوده است.
داستان‌های رومانتیک قدیمی که نوشته بود به همراه رویدادهای زمان حال، بنیان مجموعه داستان شب‌ها کنار دهکده‌ی دیکانکا را بوجود آورد که در دو جلد منتشر شد و زبان زنده و نثر محاوره‌ای آن روح تازه‌ای در کالبد ادبیات روسیه دمید. پس مورد تحسین قرار گرفتن توسط صاحب‌نظران ادبیات از جمله الکساندر پوشکین که گوگول همواره ارادت خاصی به وی داشت؛ این نویسنده جوان به شهرت چشمگیری دست یافت و از آن پس به یک نویسنده پرکار تبدیل شد.
نیکلای گوگول به نظر ولادیمیر ناباکوف یک مخلوق خارق‌العاده است و در اکثر داستان‌های او فانتزی خنده‌دار بر پایه و اساس واقعیات خشک و جدی مطرح می‌شوند. شخصیت‌پردازی داستان‌های گوگول به طرز افراطی خارج از حد و مرز است که به زودی خلا مطلق و کمدی قوی آن مشخص می‌شود. کتاب‌هایی همچون شب‌ها کنار دهکده‌ی دیکانکا، تاراس بولبا، بینی، نفوس مرده (روح‌های مرده)، پرتره، میرگرود، آرابسک، کالسکه، شنل و نمایشنامه‌های عروسی، بازرس و قماربازان و.. از این نویسنده به فارسی ترجمه شده‌اند.
کتاب‌های نیکلای گوگول:
شب‌ها کنار دهکدهٔ دیکانکا (۱۸۳۱–۱۸۳۲)
میرگرود (۱۸۳۵)
تاراس بولبا (قسمتی از میرگرود؛ ۱۸۳۵)
آرابسک (۱۸۳۵)
بینی (۱۸۳۶)
کالسکه (۱۸۳۶)
شنل (۱۸۴۲)
روح‌های مرده (۱۸۴۲)
نمایشنامه بازرس (۱۸۳۶)
نمایشنامه عروسی (۱۸۴۲)
نمایشنامه قماربازان (۱۸۴۳)
پرتره
