لئو تولستوی (Leo Tolstoy) از بزرگترین نویسندگان معاصر روسیه و جهان می‌باشد. او در یکی از خانواده‌های اشرافی و با‌اصالت روسیه متولد شد ولی در سنین کودکی مادر و کمی بعدتر پدرش را از دست داد و پس از آن عمه بزرگش که سرپرستی او و برادرانش را بر عهده داشت از دنیا رفت. این از دست دادن‌های مکرر در سن پایین بعدها در خاطرات کودکی وی در نوشته‌هایش منعکس شده است. لئو تولستوی تحصیل در رشته زبان‌های خارجی را نیمه‌تمام رها کرد و وارد دانشکده وکالت شد اما این رشته را نیز به اتمام نرساند.
لئو تولستوی در جوانی به ارتش پیوست و در جنگ‌های قفقاز و کریمه شرکت کرد. صحنه‌هایی که او در میدان نبرد با آن‌ها روبرو شد موجب شد از ارتش کناره‌گیری کند و طرفدار صلح باشد. در همین دوران او به نوشتن زندگی‌نامه‌‌ی خودنوشته‌ای به صورت داستانی و در سه جلد کودکی، نوجوانی و جوانی پرداخت او همچنین کتاب داستان‌های سواستوپل را به شرح اتفاقات واقعی در میدان جنگ اختصاص داد. انتشار این داستان‌ها سبب مطرح شدن نام وی به عنوان یک نویسنده توانا شد.
سرآمدترین آثار لئو تولستوی رمان‌های بلند جنگ و صلح و آناکارنینا می‌باشند که با استقبال بی‌سابقه‌ای روبرو شدند. تولستوی این کتاب‌ها را پس از ازدواج با سونیا نوشته است، در این دوره از زندگی، تولستوی به ثبات روحی و ترقی احساسی دست یافت که باعث نگارش ماندگارترین آثارش شد. هر دو کتاب شامل وقایع تاریخی دقیق و شخصیت‌پردازی عالی هستند که از نقاط قوت تولستوی به شمار می‌رود. پس از کسب شهرت و ثروت به خاطر شاهکارهایش، نویسنده دچار بحران روحی و افسردگی شد و با درک معنای زندگی دچار مشکل شد. وقتی پاسخ سوالاتش را در کلیسای ارتدوکس نیافت کلیسا را ناکارآمد خواند و تصمیم گرفت افکار مذهبی و فلسفی خودش را بسازد و دست به اقدامات اجتماعی و سیاسی گسترده‌ای زد که موجب صدور حکم ارتداد وی از طرف کلیسا شد. وی سرانجام در هشتاد و دو سالگی و در دوران درگیری با حکومت و مشکلات خانوادگی درگذشت.
کتاب‌های بسیار زیادی از این نویسنده نامدار و ارزشمند به فارسی ترجمه شده‌اند. همانند جنگ و صلح، آناکارنینا، رستاخیز، مرگ ایوان ایلیچ، حاجی مراد، تریلوژی کودکی، نوجوانی و جوانی، سرگیوس پیر، قزاقان و کوپن تقلبی.
جملات برگزیده لئو تولستوی:
- در زندگی وضعی نیست که انسان نتواند به آن خو بگیرد، به ویژه هنگامی که ببیند همه اطرافیانش آن را پذیرفته‌اند.
- عشق‌ورزیدن کافیست، آن‌گاه همه‌چیز لذت‌بخش است.
- موسیقی، تندنویسیِ احساسات است.
- صبر و زمان دو جنگجوی قدرتمند هستند.
- انسان نمی‌تواند به تنهایی و برای خود زندگی کند، این مرگ است نه زندگی.
- به‌هنگام عزیمت و در دقایق حساس زندگی، انسان‌هایی که توانایی بررسیِ اعمالِ خویش را دارند به اراده‌ای قوی دست می‌یابند.
کتاب‌های برگزیده لئو تولستوی:
جنگ و صلح
آناکارنینا
رستاخیز
مرگ ایوان ایلیچ
حاجی مراد
تریلوژی کودکی
نوجوانی و جوانی
سرگیوس پیر
اعتراف
