معرفی و دانلود کتاب در ستایش دیگری: گسست نشانه‌ای در آثار کریستوا

معرفی کتاب در ستایش دیگری: گسست نشانه‌ای در آثار کریستوا

کتاب در ستایش دیگری با ترجمه و گردآوری مهرداد پارسا، تعمقی است در آثار ژولیا کریستوا، فیلسوف، روان‌کاو و منتقد ادبی بلغاری-فرانسوی. این کتاب در جهتِ شناخت منطق مفهوم «دیگری» در آثار این فیلسوف به نگارش درآمده است.

درباره‌ی کتاب در ستایش دیگری

کتاب در ستایش دیگری (In Praise of the Other) اثر مهرداد پارسا با سیری در تفکرات ژولیا کریستوا، فیلسوف و منتقد ادبی سرشناس، درکی بهتر از مفهوم «دیگربودگی» با اشاره به وجوه و اشکال مختلف آن به‌دست می‌دهد. به‌عنوان‌مثال یکی از بحث‌برانگیزترین اشکال دیگربودگی در پارادایم‌های سیاسی و روانی آن، مسئله‌ی «زنانگی» است که به‌ویژه در نظام‌های توتالیتر و سرکوبگر همچون جوامع مردسالار، نمودی آشکار دارد. چراکه در چنین جوامعی زنان همواره مورد تبعیض و قشر به‌حاشیه‌رانده‌‌شده‌ی جامعه بوده‌اند، و در مقابل جنبش فمینیسم را می‌بینم که با قدرتِ تمام قد علم کرده و با تلاشی بی‌وقفه زنان را به بازپس‌گیری حقوق خود و حضور هرچه بیشتر و پررنگ‌تر در جامعه فرامی‌خواند. اساس و شالوده‌ی کتاب در ستایش دیگری بر مصاحبه‌ با چهار تن از متفکرین و صاحب‌نظران معاصر با نام‌های «جان لچت»، «نوئل مک‌آفی»، «فانی سودربک» و «سیسیلیا سوهولم» استوار است که توسط مهرداد پارسا انجام شده است.

در قسمت نخست کتاب، با ایده‌ی «حضور نسبی» دیگری از لابه‌لای خوانشی از تفکر کریستوا آشنا می‌شویم، و سپس با اشاراتی در موردِ مواجهات با دیگری و وجه زنانه‌‌ی آن و شرح مختصری از رویکرد کریستوا، به قسمت دوم و اصلی کتاب یعنی گفت‌وگو با متفکرین ورود پیدا می‌کنیم. در گفت‌وگوی اول با عنوان «سوژه‌ی سیاسی و غیرت زنانه» نوئل مکی‌آفی، دلالت‌های سوژه‌ی سیاسی، اشکال آزادی و فمنیسم در متون کریستوا را برایمان ترسیم می‌کند. گفت‌وگوی دوم کتاب در ستایش دیگری؛ با سیسیلیا سوهولم با عنوان «کریستوا و امر سیاسی» است که ابتدا به کتابی از او با همین عنوان گریزی می‌زند و در دنباله به شرح مختصرِ بخشی از کتاب دیگر او با عنوان «عقده‌ی آنتیگونه» می‌پردازد.

«جهان‌وطنیِ غرابتِ درونی: «خود» و «دیگری» در افلاطون و کریستوا» عنوان گفت‌وگوی سوم مهرداد پارسا است با فانی سودربک که با بیان روایتی از موضع افلاطون و سقراط به دیگری، ذهن ما را با این سؤال اساسی درگیر می‌کند که آیا این دو فیلسوف به لزوم مواجهه‌ی با دیگری که همانا شرط تفکر است متعهد بوده‌اند و به قول کریستوا «اخلاق احترام به امر آشتی‌ناپذیر» را به جا آورده‌اند؟

و درنهایت گفت‌وگوی چهارم و پایانی کتاب در ستایش دیگری، با جان لچت با عنوان «سوژه‌ی بینامتنی و مالیخولیای استعلائی» است.

مهرداد پارسا این گفت‌وگوها را در روند نگارش رساله‌ای راجع به فمنیسم فرانسوی در سالیان اخیر ترتیب داده است. اگرچه اغلب آن‌ها حول محور واحدی می‌چرخند اما رویکردها و موضع‌های متفاوت و بعضاً متضادی نسبت به موضوع مورد بحث وجود دارد.

کتاب در ستایش دیگری: گسست نشانه‌ای در آثار کریستوا را انتشارات شَوَند در سال 1401 منتشر کرده و در دسترس مخاطبان قرار داده است.

کتاب در ستایش دیگری برای چه کسانی مناسب است؟

کتاب در ستایش دیگری برای دانشجویان و پژوهشگران حوزه‌های فلسفه و مطالعات زنان مناسب است.

در بخشی از کتاب در ستایش دیگری: گسست نشانه‌ای در آثار کریستوا می‌خوانیم

مهرداد پارسا: جایی اشاره کرده بودید که دلیل اصلی علاقه‌تان به تفکر کریستوا درک او از «سوژه‌ی سخنگو» به‌ مثابه‌ی عاملیتی سیاسی با ساختاری غیردکارتی و ضدمدرن است. در واقع، سوژه‌های سخنگو می‌توانند ساختارهای هویتی را به چالش بکشند و به‌ سطح پیچیده‌تری از نظام‌های روانی و ادراکی دست یابند و از این طریق سوبژکتیویته‌ای متکثر و در «فرآیند» را تجسم بخشند. اهمیت چنین سوژه‌ای نه در هستیِ «داده شده» و مفروض او، بلکه وابسته به کنشگری‌هایش در مواجهه با جهانی از غیریت‌های درونی و بیرونی است. حال، گرچه وجه سیاسی سوژه‌ای که برای مثال دست به تخطی از قوانین و هنجارهای اجتماعی می‌زند روشن است، اما ماهیتِ سیاسی ساختار سوبژکتیویته نیاز به توضیح دارد. به چه معنایی می‌توان آن را سیاسی دانست و آیا این دیدگاه کریستوا هنوز هم در نوشته‌های سیاسی‌تان اهمیت دارد؟

نوئل مک‌آفی: به‌ عقیده‌ی کریستوا سوژه‌ی سخنگو در مقام فردی که همواره در فرآیند یا در محکمه به سر می‌برد، چالش بزرگی را در برابر برداشت سنتی از عاملیت سیاسی و دموکراسی به‌ مثابه‌ی خودمختاری مطرح می‌کند. وانگهی، این نقطه‌نظرِ نیچه‌ایِ او که همه‌ی ما به معنایی با خودمان بیگانه‌ایم قابلیت ایجاد چنین چالشی را دارد. به گمان من این دیدگاه او نسبت به سایر رویکردها واقع‌گرایانه‌تر است؛ یعنی هم نسبت به این رویکرد اقتصادیِ کلاسیک که ما جملگی افرادی شدیداً فاید‌ه‌گراییم که از شناخت و معرفتی تمام‌عیار بهره‌مندیم و هم نسبت به این دیدگاه عصر روشنگری که همانا عقل و خرد برای تحصیل آزادی کفایت می‌کند. همواره با ملاحظه‌ی مارکس درباره‌ی «آگاهی کاذب» همدلی داشته‌ام و دریافتم که شرح و تحلیل کریستوا ابزار مناسبی به دست می‌دهد تا درباره‌ی چالش‌های عاملیت سیاسی در جهان مدرن بیاندیشیم.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
1. دیگری و خشونت فلسفه
2. سوژه‌ی سیاسی و غیریت زنانه: گفتگو با نوئل مک‌آفی
3. کریستوا و امر سیاسی: گفتگو با سیسیلیا سوهولم
4. جهان‌وطنیِ غرابتِ درونی: «خود» و «دیگری» در افلاطون و کریستوا: گفتگو با فانی سودربک
5. سوژه‌ی بینامتنی و مالیخولیای استعلائی: گفتگو با جان لچت
نمایه‌ی نام‌ها